Η ποιότητα ζωής των κατοίκων μιας πόλης είναι ένα πολυσύνθετο χαρακτηριστικό και εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Ενας από αυτούς τους παράγοντες είναι πόσο φιλική είναι η πόλη στον άνθρωπο και πόσο εύκολη είναι η διακίνηση του στον αστικό χώρο.
Επειδή ένας πολύ ευχάριστος και υγιεινός τρόπος διακίνησης είναι το περπάτημα, χρησιμοποιείται συχνά ο όρος φιλικότητα στους πεζούς (pedestrian friendliness).
Πολλές πόλεις φημίζονται για το χαρακτηριστικό αυτό το οποίο φιγουράρει στις τουριστικές τους περιγραφές, κάνει την πόλη πιο ελκυστική αλλά κάνει και τους κατοίκους ευτυχισμένους και περήφανους για την πόλη τους.
Η φιλικότητα στους πεζούς καλύπτει όλους τους τρόπους που κάνουν την διακίνηση των πεζών μέσα στην πόλη εύκολη και ευχάριστη. Αυτό συμπεριλαμβάνει πρώτα από όλα την ύπαρξη πεζοδρομίων, τα πεζοδρόμια να είναι ικανοποιητικού πλάτους αναλόγως της πυκνότητας των διερχομένων, η επιφάνεια να είναι ομαλή (να μην λείπουν πλάκες) και να μην υπάρχουν εμπόδια (αυτοκίνητα, κάλαθοι σκουπιδιών, ακαθαρσίες σκύλων).
Σε πολλές πόλεις πολλοί δρόμοι έχουν μετατραπεί σε πεζόδρομους και εκεί παρατηρήθηκε σημαντική αύξηση της εμπορικής κίνησης με χαρακτηριστικό παράδειγμα το Times Square της Νέας Υόρκης. Άλλες πόλεις έχουν απαλλάξει εντελώς το κέντρο της πόλης από τα αυτοκίνητα και το μετέτρεψαν σε ένα ενιαίο χώρο πεζών.
Άλλη παράμετρος είναι πόσο ευχάριστος είναι ένας πεζόδρομος και αν διαθέτει ωραία θέα. Οι άνθρωποι κατά κανόνα θα προτιμήσουν μια διαδρομή που περνά κοντά σε ποταμό ή σε θάλασσα και αυτό έχει αποδειχθεί στην δική μας περίπτωση με τον πεζόδρομο στην επίχωση της Λεμεσού.
Η διαδρομή μπορεί να γίνει πιο ευχάριστη αν δεν είναι μονότονη, αν πλαισιώνεται από όμορφα ή ιστορικά κτίρια, από αγάλματα και πλατείες, αν υπάρχουν καλόγουστα καταστήματα, εστιατόρια ή φούρνοι που δημιουργούν ευχάριστες μυρωδιές.
Σε πολλές πόλεις οι δημοτικές αρχές αναθέτουν σε καλλιτέχνες την δημιουργία όμορφων ζωγραφιών σε επιλεγμένους τοίχους. Πολύ όμορφο είναι ένας πεζόδρομος να περνά μέσα από ένα πάρκο. Ένα σημαντικό στοιχείο σε περιοχές με μεγάλη ηλιοφάνεια όπως την Κύπρο είναι η ύπαρξη δένδρων κατά μήκος του πεζόδρομου. Τα δένδρα παρέχουν πολύτιμη σκιά και το πράσινο ξεκουράζει, δροσίζει και αναζωογονεί τον άνθρωπο.
Άλλο στοιχείο είναι να υπάρχουν εξυπηρετήσεις όπως παγκάκια για να ξεκουράζεται κάποιος, κάλαθοι των αχρήστων, δημόσια αποχωρητήρια, χώροι για ποδήλατα, στάσεις λεωφορείων, υποστήριξη ατόμων με αναπηρίες κλπ
Αυτό το περιβάλλον και αυτή την απόλαυση, το να μπορεί ένας να περπατά είτε για άσκηση είτε για χαλάρωση είτε για να κάνει τις καθημερινές του ασχολίες, είναι σύνηθες φαινόμενο και τα βλέπουμε σε πάρα πολλές ευρωπαϊκές πόλεις.
Σε αντίθεση, στην Κύπρο αυτά φαντάζουν δύσκολα και εξωπραγματικά. Στην Κύπρο ο άρχοντας της πόλης είναι το αυτοκίνητο και ακόμα και τώρα τα πλείστα έργα που τροχιοδρομούνται είναι δρόμοι και χώροι στάθμευσης για αυτοκίνητα.
Στο αυτοκίνητο έχομε προσδέσει το σώμα, την σκέψη και την τσέπη μας αφού δεν μπορούμε να φανταστούμε την ύπαρξη μας χωρίς αυτό. Το αυτοκίνητο έχει εισβάλει παντού αφού πλημμύρησε τους δρόμους και ανέβηκε στα πεζοδρόμια εκτοπίζοντας τους λιγοστούς πεζούς. Είναι σύνηθες φαινόμενο να βλέπεις πεζούς, αναπηρικά καροτσάκια και μαμάδες με αμαξούδες να κινδυνεύουν στην μέση του δρόμου.
Η χώρα μας είναι η πρώτη στην Ευρώπη με διαφορά στην χρήση του ιδιωτικού αυτοκινήτου ενώ είναι η τελευταία στην χρήση του ποδηλάτου και στο περπάτημα με όλα τα αρνητικά συνεπακόλουθα στην υγεία, στην ενέργεια, στο περιβάλλον και στην τσέπη μας.
Επειδή τώρα είμαστε σε προεκλογική περίοδο και επειδή γίνεται πολύς λόγος για ποιότητα ζωής των πολιτών είναι σημαντικό να μπεί η φιλικότητα στους πεζούς ψηλά στο όραμα και στην ατζέντα των υποψηφίων μας και να δοθεί προτεραιότητα στην υλοποίηση της στην μετεκλογική περίοδο.
Τα νέα δημοτικά συμβούλια θα πρέπει να δώσουν μεγάλη σημασία στο Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας που ευρίσκεται υπό εκπόνηση. Ο πολεοδομικός σχεδιασμός πρέπει να σταματήσει να περιστρέφεται γύρω από το ιδιωτικό αυτοκίνητο και να στραφεί στις βιώσιμες μεταφορές στο περπάτημα, στο ποδήλατο και στο λεωφορείο όπως συστήνει η ευρωπαϊκή ένωση.
Δεν γίνεται να μιλούμε για πόλεις φιλικές στούς ανθρώπους αλλά να είναι εχθρικές στους πεζούς.
Γιάννης ΚακουλλήςΓραμματέας Περιφερειακής Επιτροπής Λεμεσού ΕΤΕΚ13-11-2016…
