Μεγάλη επιτυχία με πάνω από 200 συμμετέχοντες σημείωσε χθες Πέμπτη 20 Σεπτεμβρίου 2018 η 4η Παγκύπρια Ημερίδα για τη Δημόσια Υγεία με τους επετειακούς εορτασμούς των 10 χρόνων λειτουργίας της Σχολής Επιστημών Υγείας, στις εγκαταστάσεις του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου (ΤΕΠΑΚ). Η ημερίδα τέλεσε υπό την αιγίδα του Υπουργού Υγείας κ. Κ. Ιωάννου, του οποίου ομιλία εκφώνησε εκ μέρους του η Δρ Άντρη Νικολαϊδου, Ιατρικός Λειτουργός του Υπουργείου Υγείας. Στο προεδρείο της ημερίδας βρισκόταν ο Δρ. Νικόλαος Ζάμπογλου, από το Γερμανικό Ογκολογικό Κέντρο πλαισιωμένος από τις Προέδρους των Τμημάτων Νοσηλευτικής και Επιστημών Αποκατάστασης, Δρς. Κούτα και Καμπανάρου, αντίστοιχα.
Ο Πρύτανης, οι Αντιπρυτάνεις, ο ΔΔΟ, μέλη του Συμβουλίου, ακαδημαϊκοί, φοιτητές και πλήθος κόσμου παρευρέθηκαν και τίμησαν με την παρουσία τους την εκδήλωση.
Ο Κοσμήτορας της Σχολής Επιστημών Υγείας, Αν. Καθ. Κωνσταντίνος Μακρής κήρυξε την έναρξη των εργασιών καλωσορίζοντας τους συμμετέχοντες. Ανέφερε ότι η θεματολογία της φετινής ημερίδας εστίασε κυρίως σε 2 θεματικές ενότητες αυτήν που αφορά τις τελευταίες εξελίξεις στη διαδικασία ενεργοποίησης του ΓΕΣΥ και στην αποτίμηση του 10-ετούς ακαδημαϊκού έργου και κοινωνικής προσφοράς των οντοτήτων της Σχολής Επιστημών Υγείας του ΤΕΠΑΚ. Ο Δρ. Μακρής επισήμανε την ανάγκη βελτίωσης της δημόσιας υγείας του τόπου μας προς όφελος όλων μέσω της παραγωγής και αξιοποίησης ερευνητικών δεδομένων παρακολούθησης της υγείας του πληθυσμού που θα βοηθήσουν τη θέσπιση αποτελεσματικών πολιτικών υγείας. Ενδεικτικές προκλήσεις δημόσιας υγείας αποτελούν το μεγάλο ποσοστό υπέρβαρων ή παχύσαρκων παιδιών στην Κύπρο, το οποίο είναι το υψηλότερο στην Ευρώπη εδώ και χρόνια. Επίσης, η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας και άσκησης δίνει ακόμη μια αρνητική πρωτιά για την Κύπρο μεταξύ όλων των αναπτυγμένων χωρών του Δυτικού κόσμου, ενώ τα ποσοστά καπνιστών μεταξύ νέων στην Κύπρο είναι από τα υψηλότερα στην Ευρώπη.
Ο χαιρετισμός του Υπουργού Υγείας κ. Κ. Ιωάννου, επικεντρώθηκε στο ότι η δημόσια υγεία απαιτεί συλλογικές ενέργειες βελτίωσης της υγείας του Κυπριακού πληθυσμού. Η θεσπισμένη σε ετήσια βάση Ημερίδα, τόνισε, είναι εφόδιο για τους νέους επιστήμονες υγείας και το Υπουργείο στηρίζει τις προσπάθειες που γίνονται στη Σχολή Επιστημών Υγείας του ΤΕΠΑΚ. Παράλληλα, στον χαιρετισμό του Υπουργού Παιδείας και Πολιτισμού, Δρ Κ. Χαμπιαούρη, αναφέρθηκε ότι η Πολιτεία παραμένει αρωγός στην προσπάθεια του ΤΕΠΑΚ και της Σχολής Επιστημών Υγείας να συνεχίσουν να προσφέρουν υψηλής ποιότητας εκπαιδευτικά προγράμματα. Ανέφερε ότι το Διεθνές Ινστιτούτο Κύπρου για την Περιβαλλοντική και Δημόσια Υγεία (CII) του ΤΕΠΑΚ είναι το αρχαιότερο ίδρυμα στην Κύπρο για την έρευνα στη δημόσια υγεία, και προέτρεψε τα μέλη ΔΕΠ του Ινστιτούτου CII να συνεχίσουν να διενεργούν πληθυσμιακές μελέτες για την υγεία του Κύπριου πολίτη.
Το τιμώμενο πρόσωπο της εκδήλωσης ήταν ο Δρ. Marcel Goldberg, εμπνευστής και δημιουργός της Γαλλικής κοορτής CONSTANCES, η οποία παρακολουθεί δείκτες υγείας για πάνω από 200000 Γάλλους. Η εναρκτήρια ομιλία του επικεντρώθηκε σε ανάλυση της στρατηγικής σημασίας των προσπαθειών του ΤΕΠΑΚ για τη δημιουργία υποδομής κοορτής υγείας για την Κύπρο η οποία θα αποτελεί μέσο βελτίωσης της υγείας του Κυπριακού πληθυσμού με πολλαπλά οφέλη υγείας για τον γενικό πληθυσμό και πολλαπλά οικονομικά οφέλη για την Πολιτεία λόγω μείωσης ρίσκου υγείας από διάφορα χρόνια νοσήματα.
Ακολούθησαν οι παρουσιάσεις του ερευνητικού έργου των Τμημάτων της Σχολής Επιστημών Υγείας. Ο Αν. Καθ. Νίκος Μίτλεττον του Τμήματος Νοσηλευτικής, ανέφερε ότι είναι το μεγαλύτερο Τμήμα του Πανεπιστημίου με τεράστιο ερευνητικό και διδακτικό έργο, το οποίο λαμβάνει χρηματοδοτήσεις από εθνικά και ευρωπαϊκά προγράμματα στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης και φροντίδας. Για το Τμήμα Επιστημών Αποκατάστασης, η Αν. Καθ. Κάκια Πετεινού τόνισε ότι το όραμα του Τμήματος είναι να καταστεί κέντρο αριστείας στους τομείς της διδασκαλίας, της έρευνας και της κλινικής θεραπείας τόσο στην Κύπρο όσο και στην ευρύτερη περιοχή της Ευρώπης. Τα πεδία δράσης περιλαμβάνουν όλα τα θέματα της γλωσσικής επικοινωνίας ξεκινώντας από την πρόληψη, την αξιολόγηση, διάγνωση, θεραπεία, αποκατάσταση, παροχή εκπαίδευσης και καθοδήγησης στα μέλη της οικογένειας και τους φροντιστές των ατόμων που αντιμετωπίζουν γλωσσικές δυσκολίες. Ο Αν. Καθ. Κώστας Χριστοφή ανέπτυξε το έργο του Διεθνούς Ινστιτούτου Κύπρου για την Περιβαλλοντική και Δημόσια Υγεία (CII) το οποίο ιδρύθηκε το 2004 σε συνεργασία με τη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου του Harvard μέχρι και το 2016, έτος που συνέχισε να λειτουργεί αυτόνομα κάτω από τη Σχολή Επιστημών Υγείας του ΤΕΠΑΚ. Το CII είναι ο πλέον αναγνωρισμένος οργανισμός για θέματα δημόσιας υγείας το οποίο προσφέρει το μεταπτυχιακό πρόγραμμα στη Δημόσια Υγεία (MPH).
Το δεύτερο μέρος της Ημερίδας, ασχολήθηκε με τις τελευταίες εξελίξεις σχετικά με τη διαδικασία ενεργοποίησης του ΓεΣΥ.
Ο Αντιπρόεδρος του Παγκύπριου Ιατρικού Συλλόγου (ΠΙΣ), Δρ. Μάριος Καραϊσκάκης τόνισε ότι ο ΠΙΣ προβληματίζεται με τη σταδιακή εφαρμογή του ΓεΣΥ γιατί μεσολαβεί ένας χρόνος από την έναρξη της εξωνοσοκομειακής φάσης μέχρι και την πλήρη εφαρμογή του. Οι τιμές αποζημίωσης DRG δεν έχουν καθοριστεί ακόμη ενώ οι δαπάνες υπηρεσιών υγείας από τη στατιστική υπηρεσία ανέρχονται στα 1·26 δισεκατομμύρια ευρώ. Βάσει μελετών της Εurostat, οι δαπάνες υγείας που πληρώνει η Κύπρος σαν πολιτεία έχουν μειωθεί τα τελευταία χρόνια και είναι το χαμηλότερο ποσό δαπανών υγείας, πανευρωπαϊκά, συμπεραίνοντας ότι στο μέλλον δεν διαφαίνεται να αλλάξει η συγκεκριμένη τάση. Συνέχισε ότι η Κύπρος έχει το δεύτερο υψηλότερο ποσοστό ιδιωτικών πληρωμών στην Ευρώπη.
Ο Αναπληρωτής Διευθυντής του Οργανισμού Ασφάλισης Υγείας κ. Ανδρέας Παπακωνσταντίνου και η λειτουργός Αμάντα Χρυσάφη ανέδειξαν τα οφέλη και τις διαδικασίες ενεργοποίησης του νέου Γενικού Συστήματος Υγείας που αναμένεται να ξεκινήσει το Μάρτιο 2019. Θα παρέχει σύστημα ηλεκτρονικής υγείας με ιατρικό ιστορικό για κάθε ασθενή και ηλεκτρονική συνταγογράφηση επιτυγχάνοντας έτσι έλεγχο των δαπανών.
Η Δρ Ελισάβετ Κωνσταντίνου, αναπληρώτρια Διευθύντρια Ιατρικών Υπηρεσιών και Υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας, τόνισε ότι το ΓεΣΥ είναι ένα καθολικό σύστημα υγείας χωρίς εξαιρέσεις. Στην πρώτη φάση ανέφερε ότι θα υπάρξει εξωνοσοκομειακή φροντίδα υγείας με προσωπικούς ιατρούς για ενήλικες και παιδιά, ειδικούς ιατρούς, φαρμακεία και φάρμακα και κλινικά εργαστήρια. Όλα αυτά θα επιτευχθούν με απευθείας πρόσβαση ή πρόσβαση μετά από εξασφάλιση παραπεμπτικού. Θα γίνονται εισφορές από τους εργαζόμενους και τους εργοδότες αλλά θα καλύπτονται όλοι οι δικαιούχοι είτε εργάζονται είτε όχι. Θα υπάρχει ετήσια οροφή συνπληρωμών για την οικονομική προστασία των ασθενών με χρόνιες παθήσεις.
Τη σκυτάλη πήρε ο Δρ Βάσος Σκουτέλλας, Συντονιστής της Μονάδας Παρακολούθησης Υγείας ο οποίος ανέλυσε το προφίλ υγείας της Κύπρου αναφορικά με το προσδόκιμο ζωής, αιτίες θανάτου, σταθμισμένα έτη ζωής λόγω ανικανότητας και κατάσταση υγείας. Επίσης αναφέρθηκε στους σημαντικούς παράγοντες κινδύνου για τη δημόσια υγεία, όπως το κάπνισμα, το αλκοόλ, η παχυσαρκία, η μειωμένη λήψη φρούτων και λαχανικών και η έλλειψη σωματικής άσκησης. Επισήμανε ότι γενικά η κατάσταση της υγείας των Κυπρίων είναι καλή, παρά το περιορισμένης δυναμικότητας δημόσιο σύστημα υγείας.
Την ημερίδα έκλεισε με την παρουσίασή της η Λέκτορας Ειρήνη Χριστάκη από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Κύπρου η οποία ανέπτυξε το θέμα της μικροβιακής αντοχής. Τα μικρόβια τόνισε έχουν εξαπλωθεί σε όλη την τροφική αλυσίδα με αλληλεπίδραση στην υγεία των ανθρώπων, των ζώων και του περιβάλλοντος. Οι λόγοι της μικροβιακής αντοχής είναι η κατάχρηση αντιμικροβιακών, η μη σωστή χρήση τους, η καθυστέρηση στην έγκαιρη διάγνωση, η κατάχρηση αντιμικροβιακών στη κτηνοτροφία και αγροτική παραγωγή και η ελλιπής συμμόρφωση με τα μέτρα πρόληψης λοιμώξεων στους χώρους παροχής υγείας. Οι τρόποι πρόληψης και αντιμετώπισης είναι τα αντιμικροβιακά να λαμβάνονται όπου είναι άκρως απαραίτητο στη σωστή δοσολογία, οι επαγγελματίες υγείας να είναι πιο φειδωλοί με ορθολογικότερη χρήση, να τηρούνται οι κανόνες υγιεινής και να εντατικοποιηθεί η προώθηση και εφαρμογή ορθών πρακτικών σε όλα τα στάδια παραγωγής και επεξεργασίας τροφίμων από ζωικές και φυτικές πηγές.
