Αυξητική τάση 56% στον αριθμό των προσφύγων στην Κύπρο δείχνουν τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν σήμερα στην συζήτηση που διοργάνωσε το Κυπριακό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες, με τίτλο «Θέματα Ασύλου στην Κύπρο: Ευκαιρίες και Προκλήσεις» στο Σπίτι της Ευρώπης.
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός, ότι αρκετοί από αυτούς δεν έχουν την δυνατότητα στέγασης και παραμένουν άστεγοι, διαμένοντας σε πάρκα, δρόμους και αυτοκίνητα.
Μιλώντας στο ΚΥΠΕ, η Νομικός Λειτουργός Προστασίας στην Υπάτη Αρμοστεία για τους Πρόσφυγες Ολγα Κομίτη είπε ότι το από το 2013 και μετά υπάρχει μια αύξηση στον αριθμό των προσφύγων στην Κύπρο. Το 2017 σημειώθηκε αύξηση 56% σε σύγκριση με το 2016.
Αυτό, είπε, έχει άμεση σχέση με την κατάσταση στην γύρω περιοχή. “Υπάρχει ο πόλεμος στην Συρία από το 2011 που έχει συνεχούς εκτοπισμούς. Οι πρώτες χώρες άφιξης των ατόμων από την Συρία έχουν πλέον κορεστεί όπως είναι ο Λίβανος, Ιορδανία, Τουρκία που φιλοξενούν εκατομμύρια πρόσφυγες, έτσι η δευτερογενής μετακίνηση συνεχίζεται μαζικά με αποτέλεσμα η Κύπρος κι άλλες παραμεθώριες χώρες, όπως είναι η Ελλάδα, Ιταλία να έχουν ένα αυξημένο αριθμό αιτητών ασύλου”, σημείωσε.
Αυτό που χρειάζεται, είπε η κ. Κομίτου, είναι να υπάρχει καλό σύστημα, καλή στρατηγική, καλή οργάνωση για να μπορέσουμε αποτελεσματικά να δεχθούμε αυτούς τους ανθρώπους, όπως είναι οι διεθνείς και ευρωπαϊκές μας υποχρεώσεις.
Σημείωσε ότι “φέτος για πρώτη χρονιά έχουμε εντοπίσει άστεγους. Αυτό το θέμα, είναι απότοκο της αλλαγής πολιτικής σε σχέση με τους αιτητές ασύλου όπου τα επιδόματα από το 2013 έχουν μειωθεί στο μισό και ο τύπος παροχής των επιδομάτων έχει αλλάξει. Ηταν ένα ποσό που εδίδετο, παίρνουν σε είδος που δεν τους επιτρέπει να διαχειριστούν τα λεφτά, παίρνουν 200 ευρώ για ενοίκιο ώστε στην αγορά ενοικίων που υπάρχει δεν διασφαλίζεται η στέγη, με αποτέλεσμα οι άνθρωποι να μένουν σε ακατάλληλους χώρους ή σε χώρους που δεν είναι επαρκείς για την αξιοπρεπή διαβίωση τους, παραβιάζοντας τα δικαιώματα των παιδιών, κι έχουν κακές συνθήκες υγιεινής. Ετσι αρχίσαμε να έχουμε άστεγους. μέσα στα πάρκα, στους δρόμους, στα αυτοκίνητα, ανάπηρα άτομα που βρίσκονται εκτός που θα τύχουν εκμετάλλευσης όταν κοιμούνται στην ύπαιθρο με τα παιδιά τους”.
Σε χαιρετισμό της, η Εκτελεστική Διευθύντρια του Κυπριακού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες (ΚΣΓΠ) Τονια Λοϊζίδου, είπε ότι η δημιουργία ενός συστήματος ασύλου με έντονο προστατευτικό χαρακτήρα που να μπορεί να αφουγκράζεται τις ανάγκες των ίδιων των προσφύγων από την πρώτη κιόλας επαφή μαζί τους εξακολουθεί να παραμένει καίριος στόχος.
Και αυτό, σημείωσε, όχι μόνο για τους πρόσφυγες που στη σημερινή συγκυρία οι ανάγκες τους μεταφράζονται σε αυξημένες απαιτήσεις προς το σύστημα υποδοχής και ένταξης, αλλά και γιατί αποτελεί ταυτόχρονα αναπόσπαστο κομμάτι για τη διασφάλιση των ανθρώπινων δικαιωμάτων συνολικά στην κοινωνία .
Ανέφερε ότι στο πρόσωπο των προσφύγων, και στα μέτρα που λαμβάνονται για την υποδοχή τους, την προσαρμογή στη νέα ζωή και την κοινωνική τους ένταξη, η οποία δοκιμάζεται, ταυτόχρονα η πολιτική βούληση και η αντικειμενική δυνατότητα διαφόρων κοινωνικών ομάδων να απολαύσουν τα δικαιώματά τους, όπως τα ΑΜΕΑ, τα μέλη της ΛΟΑΤΙ κοινότητας, τα παιδιά, άτομα με διαφορετικό φυλετικό/πολιτισμικό/θρησκευτικό υπόβαθρο, κλπ. Κάθε θετική εξέλιξη είναι προς όφελος όλων των μελών των ομάδων.
Είμαστε απόλυτα βέβαιοι, σημείωσε, ότι χωρίς τη δημιουργία στενότερων συνεργασιών μεταξύ των αρχών και των φορέων που εμπλέκονται στο σύστημα ασύλου, είναι εξαιρετικά δύσκολο να υπάρξουν βήματα στους ρυθμούς που απαιτούνται σήμερα. Και αυτό αφορά τόσο στη σχέση μεταξύ ΜΚ φορέων/οργανισμών όσο και στη σχέση μεταξύ αυτών των φορέων με τις κρατικές αρχές και οργανισμούς.
Υπάρχει ανάγκη, συνέχισε, να αναδειχθούν και να δοκιμαστούν στο κυπριακό πλαίσιο περισσότερες πρακτικές που εμφανίζονται καλές η υποσχόμενες με βάση την εμπειρία άλλων χωρών οι οποίες μπορεί να περιλαμβάνουν μεγαλύτερη αξιοποίηση του διαδικτύου ως μέσο επικοινωνίας και ανταλλαγής πληροφοριών, στοχευμένη δουλειά στο επίπεδο της κοινότητας με την ενεργή συμμετοχή των προσφύγων, ανάπτυξη εργαλείων με στόχο την παροχή εξειδικευμένων υπηρεσιών σε ευάλωτες ομάδες κλπ.
Σε χαιρετισμό του, ο Λειτουργός Α΄του Γραφείου Επιτρόπου Διοικήσεως Γιώργος Κακότας, είπε ότι πολλοί άνθρωποι που αναγκάζονται να φύγουν από τις χώρες καταγωγής τους αναζητώντας ένα ασφαλή προορισμό για τους ίδιους και τις οικογένειες τους, φθάνουν και στον τόπο μας. Η Κύπρος, σημείωσε, αποτελεί πλέον χώρα προορισμού προσφύγων, τόσο εξαιτίας της γεωγραφικής της θέσης και της γειτνίασης της με την Συρία, όσο και εξαιτίας της ιδιότητας της ως κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Ανέφερε ότι η παροχή υλικών συνθηκών υποδοχής στα άτομα που ζητούν άσυλο στον τόπο μας, κατά τρόπο που να είναι συμβατός με τις διεθνείς και ευρωπαϊκές μας υποχρεώσεις, αποτελεί πρόκληση για την κυπριακή πολιτεία. Ακόμη μεγαλύτερη πρόκληση, συνέχισε, θα αποτελέσει τα επόμενα χρόνια, η κοινωνική ενσωμάτωση όλων εκείνων των ανθρώπων που είτε απέκτησαν είτε θα αποκτήσουν στο μέλλον καθεστώς διεθνούς προστασίας, και κατέστησαν ή θα καταστήσουν την Κύπρο, την νέα τους πατρίδα.
Είπε ότι παρά την προστασία που παρέχει το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο, η πραγματικότητα της υποδοχής και μεταχείρισης των προσφύγων και αιτούντων πολιτικό άσυλο στην χώρα μας, παραμένει δύσκολη.
“Δυστυχώς, παρά τις παρεμβάσεις που έγιναν, τόσο από το Γραφείο μας, όσο και από άλλους φορείς που δραστηριοποιούνται στα θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αρκετά από τα συστημικά προβλήματα που υπάρχουν σε σχέση με τις διαδικασίες στήριξης των προσφύγων, δεν έχουν ακόμη επιλυθεί, και κατά συνέπεια εντοπίζονται και στα πλαίσια νεότερων καταγγελιών που διερευνούμε”, πρόσθεσε.
Σημείωσε, ότι τον τελευταίο καιρό, είναι ιδιαίτερα αυξημένες οι καταγγελίες που αφορούν στην πρόσβαση των αιτητών ασύλου στο σύστημα κοινωνικής πρόνοιας, ένα σύστημα που, υπό το φως της οικονομικής κρίσης, συρρικνώθηκε και αυστηροποιήθηκε, ειδικά για τους αιτητές ασύλου, καθιστώντας έτσι την ανεξάρτητη και αξιοπρεπή διαβίωση τους εκτός του Κέντρου Υποδοχής στην Κοφίνου, εξαιρετικά δύσκολη.
Η Λειτουργός Προγραμμάτων του ΚΣΓΠ Άνναγκρέυς Μέσσα είπε ότι αυτή τη στιγμή ο Οργανισμός υλοποιεί πέντε κυρίως προγράμματα από ποικίλες χρηματοδοτικές πηγές, και πιο συγκεκριμένα
-το πρόγραμμα «Ενδυναμώνοντας το Άσυλο» (Strengthening Asylum) με χρηματοδότηση από την ΥΑΗΕΠ
-το πρόγραμμα «Υποστήριξη Θυμάτων Βασανιστηρίων» (Supporting Victims of Torture) με χρηματοδότηση από το Ταμείο Eθελοντικών Εισφορών των ΗΕ για τα Θύματα Βασανιστηρίων
-το πρόγραμμα «Σχεδιάζοντας μια μέθοδο συμβουλευτικής για γυναίκες πρόσφυγες θύματα βίας λόγω φύλου» (Co-Creating a counseling method for refugee women gender-based violence victims) με χρηματοδότηση από τη Γενική Διεύθυνση Δικαιοσύνης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
-το πρόγραμμα «Πιλοτική Εφαρμογή Εναλλακτικών Αντί της Κράτησης για ΥΤΧ στη Κύπρο» με χρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα για την Ένταξη και Μετανάστευση
-και τέλος το πρόγραμμα «Ομάδες Πρόληψης Εξαρτητικών Συμπεριφορών με αιτητές ασύλου και πρόσφυγες» με χρηματοδότηση από την Εθνική Αρχή Στοιχημάτων σε συνεργασία με τον Οργανισμό Νεολαίας Κύπρου.
Ακολούθησε εκτενής συζήτηση με την συμμετοχή του ακροατηρίου για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι πρόσφυγες και τρόπους επίλυσης τους.
Πηγή: ΚΥΠΕ
