Σε σχέση με την περιοχή «Λίμνες» της κοινότητας Πισσουρίου, η οποία παρουσιάζει προβλήματα αστάθειας του εδάφους το Υπουργείο Εσωτερικών, ανακοινώνει τα ακόλουθα:
Σε περιοχή, στην κοινότητα Πισσουρίου σε έκταση που καλύπτει περίπου 500,000 τμ, παρουσιάζονται σοβαρά προβλήματα καθιζήσεων, υποχωρήσεων και διαρρήξεων του εδάφους τα οποία άρχισαν να παρατηρούνται μετά από έντονες βροχοπτώσεις που συνέβησαν τον Ιούνιο του 2012.
Για διερεύνηση των αιτιών πρόκλησης του προβλήματος, εκπονήθηκε το 2015 προκαταρκτική μελέτη που υπέδειξε ότι αυτό οφείλεται κυρίως στα υπόγεια νερά της περιοχής που παραμένουν εγκλωβισμένα σε έκταση γης όπου παλαιότερα υπήρχαν λίμνες (περί το 1960), και στο γεγονός ότι η περιοχή έχει υποστεί, από ανθρώπους, σημαντικές επεμβάσεις, όπως για παράδειγμα μπαζώματα, χωρίς καν να συμπιεστούν ή να ελεγχθούν κατά πόσον τα υλικά επιχωμάτωσης ήταν κατάλληλα για σκοπούς επιχώσεων.
Άποψη του Τμήματος Γεωλογικής Επισκόπησης, το οποίο παρακολουθεί συνεχώς το πρόβλημα από το 2012, είναι ότι αυτό που προτείνεται συνήθως στις περιπτώσεις αυτές είναι η εκτέλεση μέτρων στήριξης και σταθεροποίησης της περιοχής.
Το πρόβλημα συνεχίζει να υφίσταται και μέχρι σήμερα παρουσιάστηκαν ζημιές σε περίπου 75 οικιστικές μονάδες, εκ των οποίων έξι έχουν κριθεί ως ακατάλληλες για κατοίκηση και με βάση το άρθρο 15B του Περί Οδών και Οικοδομών Νόμου, η Επαρχιακή Διοίκηση Λεμεσού έχει επιδώσει ειδοποιήσεις για εκκένωση των οικοδομών. Ρηγματώσεις και ζημιές παρουσιάζονται επίσης και σε έργα υποδομής, για τα οποία η Επαρχιακή Διοίκηση Λεμεσού προβαίνει συνεχώς σε εργασίες επιδιόρθωσης, των οποίων το κόστος μέχρι σήμερα έχει ξεπεράσει τις €870,000. Παράλληλα, μέχρι σήμερα, το Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης έχει δαπανήσει περίπου €120,000 για διενέργεια γεωτεχνικών γεωτρήσεων, για μελέτη της περιοχής και προβαίνει σε χημικές αναλύσεις σε δείγματα που λαμβάνονται από τα υπόγεια ύδατα.
Η θέση του Υπουργείου για το θέμα αυτό είναι ότι η ευθύνη βαραίνει κυρίως τους μελετητές, οι οποίοι δεν έκαναν τις απαραίτητες έρευνες κατά την εκπόνηση των μελετών για τις οικιστικές μονάδες και έχουν λάβει υπόψη λανθασμένες παραδοχές. Διευκρινίζεται, επίσης, πως το κράτος θα αναλάβει την ευθύνη όσον αφορά τα έργα υποδομής της περιοχής και εξετάζεται, ακόμη, ως προσωρινό μέτρο αρωγής και υποστήριξης των επηρεαζόμενων, η παραχώρηση οικονομικής βοήθειας για ανθρωπιστικούς λόγους προς τις οικογένειες που έχουν εγκαταλείψει τις κατοικίες τους. Ταυτόχρονα, όμως, και οι ιδιοκτήτες των κατοικιών θα πρέπει να απευθυνθούν στους επιχειρηματίες ανάπτυξης γης (Developers) που ανήγειραν και πώλησαν τις κατοικίες, αλλά και στους ιδιώτες μελετητές, και να εξετάσουν το ενδεχόμενο λήψης νομικών μέτρων εναντίον τους.
Επισημαίνεται ότι από το 2016 έχουν ενημερωθεί όλοι οι επηρεαζόμενοι ιδιοκτήτες να προβούν μέσω των ιδιωτών μελετητών τους σε αναθεώρηση των αρχικά εκπονηθέντων στατικών μελετών και σε συνέχεια στον έλεγχο της στατικότητας και κατά συνέπεια της ασφάλειας των κατοικιών για ιδιοκατοίκηση. Επιπλέον, παροτρύνθηκαν να λάβουν προληπτικά μέτρα για απομάκρυνση των όμβριων υδάτων από τις περιουσίες τους. Εντούτοις, μέχρι σήμερα, δεν έχει υποβληθεί οποιαδήποτε αναθεωρημένη μελέτη ούτε έχει ληφθεί πληροφόρηση στο Υπουργείο Εσωτερικών για λήψη νομικών μέτρων εναντίων των εμπλεκόμενων εταιρειών ή/και μελετητών. Συγκεκριμένη εταιρεία όμως έχει αναλάβει την ευθύνη και έχει παραχωρήσει άλλες κατοικίες σε ασφαλή περιοχή σε αντικατάσταση αυτών που είχαν υποστεί ζημιές.
Σημειώνεται ότι η Ελεγκτική Υπηρεσία, έπειτα από διερεύνηση του θέματος, κάλεσε το Υπουργείο Εσωτερικών όπως ζητήσει γνωμάτευση από τον Γενικό Εισαγγελέα προτού ληφθεί οποιαδήποτε απόφαση για αποζημίωση των ιδιοκτητών, υποδεικνύοντας πως ο έλεγχος της αρμόδιας Αρχής δεν απαλλάσσει τον μελετητή του έργου από την ευθύνη που φέρει για τους στατικούς υπολογισμούς που αυτός υπογράφει.
Ωστόσο, αυτό που καθιστά το θέμα ιδιαιτέρως σοβαρό είναι η θέση του Γενικού Ελεγκτή ότι τυχόν απόφαση για αποζημίωση των επηρεαζόμενων ιδιοκτητών, θα δημιουργήσει προηγούμενο για ανάλογες περιπτώσεις και αποτελεί ουσιαστικά δώρο προς τους επιχειρηματίες γης που πώλησαν αυτές τις κατοικίες στους ανυποψίαστους αγοραστές. Ο Γενικός Ελεγκτής επισήμανε επίσης ότι είναι απαράδεκτο να μεταφέρεται στους ώμους της Δημοκρατίας μια ανύπαρκτη υποχρέωση, ότι δήθεν οφείλει να ελέγχει το περιεχόμενο των στατικών μελετών (μέρος των οποίων αποτελεί η γεωτεχνική μελέτη που πρέπει να προηγείται) για να διαπιστώσει την ορθότητά τους, αφού αυτό αποτελεί αποκλειστική ευθύνη του μελετητή.
Για εξεύρεση των πλέον κατάλληλων τρόπων αντιμετώπισης του προβλήματος, το Υπουργικό Συμβούλιο με Απόφαση του στις 12/07/2018 έχει ορίσει Τεχνική Επιτροπή, για την ετοιμασία όρων εντολής για προκήρυξη διαγωνισμού για μίσθωση υπηρεσιών με ιδιώτες μελετητές, οι οποίοι, μεταξύ άλλων, θα εκπονήσουν μελέτη διαχείρισης της αστάθειας του εδάφους και θα υποδεικνύονται σενάρια λύσεων και σειρά μέτρων διαχείρισης του προβλήματος. Ο σχετικός διαγωνισμός αναμένεται να προκηρυχθεί εντός του Απριλίου, με διάρκεια υποβολής προσφορών τριών μηνών. Τα προκαταρτικά πορίσματα της μελέτης αναμένεται να υποβληθούν περί τα μέσα Ιανουαρίου 2020.
Καταλήγοντας, το Υπουργείο Εσωτερικών, θα αναμένει την ολοκλήρωση της προκαταρτικής μελέτης ώστε να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα που θα εδράζονται σε επιστημονικά τεκμηριωμένες προτάσεις λύσεων που αφορούν στην αστάθεια του εδάφους στην κοινότητα Πισσουρίου, ώστε να διαμορφώσει συγκεκριμένη άποψη και πολιτική για τη διαχείριση του προβλήματος. Θεωρείται δεδομένο ότι όποια πολιτική απόφαση ληφθεί επί του θέματος θα τεθεί ενώπιον του Γενικού Εισαγγελέα για εξασφάλιση της δέουσας νομικής γνωμάτευσης.
