Η ύπαρξη ενός διεθνούς ρυθμιστικού πλαισίου για τα κρυπτονομίσματα είναι απαραίτητη για την εδραίωση τους ως εναλλακτικό μέσο συναλλαγών
Του Βασίλη Ζερταλή*
Τα κρυπτονομίσματα έχουν διεισδύσει στο χρηματοοικονομικό μας λεξιλόγιο, οδηγώντας ακόμη και πολίτες που δεν είχαν ασχοληθεί ποτέ με επενδύσεις, να αφιερώσουν μέρος του εισοδήματος τους σε αυτά. Σύμφωνα με στοιχεία του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ), αυτή τη στιγμή υπάρχουν πέραν των 8,000 ενεργών κρυπτονομισμάτων, ενώ συνολικά διακινούνται 2,5 τρισεκατομμύρια δολάρια σε κρυπτοαξίες και νομίσματα.
Το πρώτο αποκεντρωμένο κρυπτονόμισμα, το Bitcoin, δημιουργήθηκε το 2009 από τον Σατόσι Νακαμότο, ψευδώνυμο που εικάζεται ότι αντιστοιχεί σε ανώνυμο προγραμματιστή ή ομάδα ανθρώπων. Ξεκίνησε ως ένα ελευθεριακό όραμα, με στόχο να απελευθερώσει την μεταφορά αξίας και πλούτου από τον έλεγχο των τραπεζών και των κυβερνήσεων, δίνοντας τον έλεγχο πίσω στους πολίτες. Αυτό βασίζεται στο ότι η έκδοση των κρυπτονομισμάτων πραγματοποιείται χωρίς την παρέμβαση κάποιας κεντρικής τράπεζας. Το κύριο πλεονέκτημα της τεχνολογίας των ψηφιακών νομισμάτων είναι ότι είναι αποκεντρωμένη – αφού δεν ελέγχεται από κανένα κεντρικό ίδρυμα – και αδιάβλητη, καθώς όλες οι συναλλαγές καταγράφονται στο blockchain και δεν μπορούν να αλλοιωθούν. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό ότι τα κρυπτονομίσματα γεφυρώνουν το χάσμα μεταξύ ανθρώπων που δεν έχουν πρόσβαση σε καμία επίσημη μορφή χρηματοπιστωτικού συστήματος, παρέχοντάς τους πρόσβαση στην παγκόσμια οικονομία.
Παρόλα αυτά, η απουσία ρυθμιστικού πλαισίου γύρω από τη λειτουργία των κρυπτονομισμάτων, υπονομεύει τη χρήση τους, καθιστώντας τα ευαίσθητα σε μεγάλες και συχνές μεταβολές στην αξία τους. Επιπρόσθετα, λόγω του ανώνυμου και μη ρυθμιζόμενου χαρακτήρα τους, τα ψηφιακά νομίσματα δυνατόν να χρησιμοποιηθούν για τη χρηματοδότηση παράνομων δραστηριοτήτων.
Τα κρυπτονομίσματα δημιουργούνται από υπολογιστές με σύνθετες μαθηματικές εξισώσεις, μια διαδικασία γνωστή ως mining. Ένα δίκτυο υπολογιστών ανά τον κόσμο παρακολουθεί τις συναλλαγές, χρησιμοποιώντας εικονικές διευθύνσεις, αποκρύπτοντας τις ταυτότητες αυτών που επιδίδονται στις συναλλαγές. Ως εκ τούτου, ακόμα και αν η αστυνομία καταφέρει να ταυτοποιήσει τυχόν εγκληματικές δραστηριότητες πίσω από τις συναλλαγές, δεν έχει τρόπο να παγώσει τους λογαριασμούς, όπως θα συνέβαινε σε ένα κανονικό τραπεζικό σύστημα.
Το ΔΝΤ, στην έκθεση Global Financial Stability Report, αναφέρει ότι όσο περισσότερο αυξάνεται η χρήση των κρυπτονομισμάτων, τόσο αυξάνονται και οι πιθανότητες να προκαλέσουν αρνητικές επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία.
Tην ίδια στιγμή, ωστόσο επισημαίνει ότι η ίδια η τεχνολογία που καθιστά εφικτή την ύπαρξη των ψηφιακών νομισμάτων, προσφέρει και τα απαραίτητα εργαλεία για την παρακολούθηση, εντοπισμό και επεξεργασία παράνομων συναλλαγών για τις οποίες χρησιμοποιούνται. Για την αντιμετώπιση αυτών των φαινομένων είναι απαραίτητη η συνομολόγηση διασυνοριακών συνεργασιών μεταξύ κυβερνήσεων για τη ρύθμιση των κρυπτονομισμάτων. Επί της παρούσης, η απουσία κοινής δέσμευσης από τα κράτη για ένα διεθνές κανονιστικό πλαίσιο που θα διέπει την ομαλή και έννομη λειτουργία των κρυπτονομισμάτων, οδηγεί κάποια κράτη σε μεμονωμένες ενέργειες με στόχο την αποκόμιση βραχυπρόθεσμου συμφέροντος.
Τα κρυπτονομίσματα ήρθαν για να μείνουν. Ωστόσο, όπως και με κάθε καινούργια τεχνολογία, πρέπει να δημιουργηθούν και οι κατάλληλοι μηχανισμοί για τη ρύθμιση τους. Όταν διαμορφωθεί το κατάλληλο θεσμικό πλαίσιο και περιοριστεί η υψηλή μεταβλητότητά τους, τα ψηφιακά νομίσματα θα εδραιωθούν ως εναλλακτικό μέσο συναλλαγών.
*CEO της Εταιρείας Prospectacy