Το συντομότερο δυνατό θα επιδιώξει το ΑΚΕΛ να οδηγήσει στην Ολομέλεια της Βουλής, την πρόταση νόμου που υπέβαλε ο Γενικός Γραμματέας του κόμματος Στέφανος Στεφάνου για τη δυνατότητα επιβολής πλαφόν στις τιμές των καυσίμων.
Παράλληλα στην πρόταση νόμου υιοθετείται η αιτιολόγηση που υπάρχει στο κυβερνητικό νομοσχέδιο, το οποίο προβλέπει τον καθορισμό ανώτατων τιμών χονδρικής και λιανικής πώλησης σε βασικά αγαθά (ψωμί, γάλα, ηλεκτρικό ρεύμα, κυπριακός καφές, κριθάρι και καλαμπόκι) το οποίο παρουσιάστηκε επίσης σήμερα στην Επιτροπή Εμπορίου της Βουλής.
Στη σημερινή συνεδρία της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εμπορίου, ο κ. Στεφάνου εξήγησε ότι η πρόταση νόμου δίνει τη δυνατότητα στην Υπουργό Ενεργείας να επιβάλει πλαφόν στις τιμές των καυσίμων στις περιπτώσεις που επικρατούν στην αγορά ιδιαίτερα δύσκολες οικονομικές συνθήκες οι οποίες επιβάλλουν τη συγκράτηση της αύξησης των τιμών για την προστασία των καταναλωτών.
Όπως ανέφερε, η υφιστάμενη νομοθεσία περιορίζει τη δυνατότητα για επιβολή πλαφόν μόνο στην περίπτωση της αισχροκέρδειας, ενώ η ισχύς της εναπόκειται στη διακριτική ευχέρεια του Υπουργού.
Παράλληλα ο κ. Στεφάνου ανέφερε ότι συζητώντας χθες την πρότασή νόμου του με τον Υπουργό Οικονομικών Κωνσταντίνο Πετρίδη, ο Υπουργός εξέφρασε τη σύμφωνη γνώμη του με αυτή.
Εκπρόσωπος του Υπουργείου Οικονομικών είπε στην Επιτροπή Ενέργειας, ότι το Υπουργείο δεν έχει έντονες απόψεις όσον αφορά την πρόταση νόμου για καθορισμό πλαφόν που ήδη υπάρχει σε υφιστάμενη νομοθεσία ωστόσο ζήτησε να λαμβάνεται υπόψη και ο τρόπος εφαρμογής. Εξέφρασε επίσης τη συμφωνία του με το κυβερνητικό νομοσχέδιο για επιβολή πλαφόν σε βασικά αγαθά.
Ωστόσο ο Διευθυντής της Υπηρεσίας Προστασίας Καταναλωτή του Υπουργείου Ενέργειας Κωνσταντίνος Καραγιώργης, εξέφρασε ανησυχία για την πιθανότητα τακτής παρέμβασης στην αγορά και των επιπτώσεων που κάτι τέτοιο θα έχει.
Ο κ. Στεφάνου αντέτεινε ότι η παρέμβαση στην αγορά θα είναι ύστερα από παρέμβαση της αρμόδιας αρχής του Υπουργείου. Δεν αφαιρούμε, σημείωσε τη δυνατότητα της Υπουργού να αποφασίζει πότε θα παρέμβει, απλώς της δίνουμε ένα επιπρόσθετο εργαλείο. Εξέφρασε επίσης τη θέση ότι τα καύσιμα θα έπρεπε να περιλαμβάνονται στο νόμο για το πλαφόν στα βασικά αγαθά.
Μέχρι και 180% η αύξηση στις τιμές αγοράς των καυσίμων στα διυλιστήρια
Περιγράφοντας την κατάσταση που υπάρχει στην αγορά ο κ. Καραγιώργης είπε ότι οι τιμές όπως τις αγοράζουν από τα διυλιστήρια οι εταιρείας με την μετατροπή σε ευρώ έχουν αυξηθεί από τον περασμένο Ιούνιο 118% για την βενζίνη 95, 180% για το πετρέλαιο κίνησης και 159% για το πετρέλαιο θέρμανσης. Αντίθετα, ανέφερε το αργό πετρέλαιο είχε αύξηση 73% οπότε δεν συνάδει αυτή η αύξηση με τις τιμές που αγοράζουν οι εταιρείες. Όπως είπε αν μπει ένα πλαφόν για μια συγκεκριμένη περίοδο και συνεχίζει να υπάρχει αύξηση τιμών το μόνο που θα δημιουργηθεί είναι άμεσο πρόβλημα στη διαθεσιμότητα των καυσίμων.
Παράλληλα ανέφερε ότι η υπηρεσία προχωρά σε εκσυγχρονισμό της μεθοδολογίας για παρακολούθηση των τιμών και αν και εφόσον υπάρχει περιθώριο κέρδους που να αποκλίνει σημαντικά από αυτό που πρέπει τότε γίνεται έρευνα.
Η αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Ενέργειας, δέχθηκε επίσης έντονες πιέσεις από τους βουλευτές για να δώσει περισσότερα στοιχεία κυρίως όσον αφορά το ποσοστό κέρδους των εταιρειών. Το θέμα αυτό έθιξε ο κ. Στεφάνου αναφέροντας ότι δεν είναι ικανοποιημένοι από τις απαντήσεις που τους δίνουν.
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής και Βουλευτής του ΔΗΣΥ Κυριάκος Χατζηγιάννης ζήτησε τόσο τον τρόπο που υπολογίζεται το ποσοστό κέρδους όσο και το βιογραφικό του συμβούλου που ετοίμασε την μεθοδολογία για τον έλεγχο των τιμών καυσίμων, κάτι που δεν τους έδωσε μέχρι σήμερα η υπηρεσία.
Η Υπηρεσία Εμπορίου εξήγησε ότι αυτό που υπολογίζεται δεν είναι το περιθώριο κέρδους αλλά μια αναμενόμενη τιμή καυσίμου που συγκρίνεται με την πραγματική τιμή καυσίμου και υπολογίζεται πόση είναι η αποδεκτή απόκλιση.
Ο Βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων Σταύρος Παπαδούρης διερωτήθηκε κατά πόσο η υπηρεσία δεν περιλαμβάνει το περιθώριο κέρδους για να υπολογίζει την πραγματική τιμή. «Αν θέλετε να αποφύγετε την απάντηση ποιο είναι το ποσοστό κέρδους πέστε μας το ξεκάθαρα», ανέφερε. Παράλληλα είπε ότι η Κύπρος δεν είναι σήμερα μια υγιής αγορά, ενώ το κράτος δεν δίνει εναλλακτικές στους πολίτες για να μην εξαρτώνται από τα καύσιμα.
Εκ μέρους της Υπηρεσίας Προστασίας Ανταγωνισμού υπήρξε παραδοχή ότι μπαίνει σίγουρα ένα περιθώριο κέρδους, κάτι ωστόσο που είναι εμπιστευτικό στοιχείο. Είπε επίσης ότι θα επανέλθει για το θέμα και κατά πόσο μπορεί να διαφωτίσει περισσότερο τους βουλευτές.
Σε ερώτηση του κ. Χατζηγιάννη προς τη Νομική Υπηρεσία αν τα πετρελαιοειδή μπορούν να ενταχθούν στον νόμο για τα βασικά αγαθά, η εκπρόσωπος της υπηρεσίας απάντησε ότι δεν βλέπει το λόγο γιατί να μην γίνει αυτό, εφόσον κάτι τέτοιο αιτιολογηθεί τεχνοκρατικά.
Εκπρόσωπος της Επιτροπής Προστασίας Ανταγωνισμού εξέφρασε ανησυχία και προβληματισμό για την πρακτική εφαρμογής πλαφόν στις αγορές υπό το πρίσμα του ανταγωνισμού, αφού ενδέχεται να παρατηρηθούν προβλήματα στη λειτουργία της αγοράς, όπως ελλείψεις, το φαινόμενο των μαύρων αγορών, η μη κάλυψη του κόστους των επιχειρήσεων κ.α.
Ανέφερε ακόμα ότι έφεση στην ακύρωση της απόφασης της ΕΠΑ για τις εταιρείες πετρελαιοειδών βρίσκεται ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου και αναμένεται η απόφαση.
Το ΚΕΒΕ εξέφρασε επίσης ανησυχία για πιθανές ελλείψεις στην αγορά αν μπει πλαφόν και ζήτησε αν μπει πλαφόν, αυτό να είναι επί του ποσοστού κέρδους και όχι επί της τιμής.
Στο ίδιο μήκος κύματος και εκπρόσωπος της ΟΕΒ, ανέφερε ότι είναι πολύ επικίνδυνος ο καθορισμός πλαφόν στις τιμές και πρόσθεσε ότι τα πετρελαιοειδή είναι ο μόνος τομέας που ελέγχεται τόσο πολύ στην Κύπρο.
Ο Σύνδεσμος Πρατηριούχων ζήτησε να μπει πρώτα πλαφόν στις τιμές χονδρικής πώλησης καυσίμων και μετά στη λιανική, ενώ ανέφερε ότι αντιμετωπίζουν πρόβλημα μη υγιούς ανταγωνισμού με τα ιδιόκτητα πρατήρια των εταιρειών.
Σε τοποθετήσεις τους εκπρόσωποι των εταιρειών επέμειναν ότι το πρόβλημα είναι εξωγενές, ενώ δεν εξέφρασαν ιδιαίτερη διαφωνία σε σχέση με την πρόταση νόμου.
Ο Νίκος Αχιλλίδης, εκ μέρους της Staroil αναφέρθηκε και στον έντονο ανταγωνισμό που έχουν από τα κατεχόμενα.
Ο Γιώργος Γρηγοράς εκ μέρους της εταιρείας Ελληνική Πετρέλαια σημείωσε ότι ο δικός τους τομέας είναι ο πιο ελεγχόμενος στην Κύπρο, περισσότερο από κάθε άλλη ευρωπαϊκή χώρα και ελέγχεται με μεγάλη λεπτομέρεια από το αρμόδιο Υπουργείο.
Ο Κώστας Τσιγάρας εκ μέρους της Shell ανέφερε ότι αυτοί που μιλούν για αισχροκέρδεια θα πρέπει να πουν σε πιο σημείο της εμπορίας καυσίμων γίνεται αυτή, ενώ είπε ότι δεν υπάρχει πρακτικά ποσοστό κέρδους αλλά υπολογίζεται με σεντ ανά λίτρο.
Ο Διευθύνων Σύμβουλος της Πετρολίνα Ντίνος Λευκαρίτης ανέφερε ότι η εταιρεία του έχει 5-6 εκ. τον χρόνο δημοσιευμένα κέρδη με κέρδος 2% όχι μόνο από τις πωλήσεις καυσίμων αλλά και με άλλους τρόπους. Τα πράγματα είπε δεν είναι τόσο απλά και κατηγορούμε τις εταιρείες ότι είναι κλέφτες. Πρόσθεσε ότι όλοι πρέπει να καταλάβουν ότι το πρόβλημα είναι παγκόσμιο. Είπε ότι δεν είναι αρνητικός στην πρόταση νόμου, αλλά ίσως υπάρξει πίεση στην αγορά.
Ο κ. Χατζηγιάννης δήλωσε μετά την Επιτροπή ότι η επιβολή πλαφόν στις τιμές σημαίνει παρέμβαση στο τρόπο λειτουργίας της αγοράς με πάρα πολλούς κινδύνους και πιθανότητα να οδηγήσουν στο αντίθετο αποτέλεσμα από αυτό που οι δύο νομοθεσίες επιθυμούν.
Πρόσθεσε ότι η επιβολή πλαφόν στην κερδοφορία των επιχειρήσεων για ελάχιστη περίοδο, δεν επηρεάζει καθόλου την λειτουργία της αγοράς, παρά μόνο επιδιώκει μέσα από το φορολογικό εργαλείο να αποτρέψει την υπερκερδοφορία. Ωστόσο, είπε, θα πρέπει να ορισθεί ποια κερδοφορία εννοεί επειδή υπάρχει ο κίνδυνος να τιμωρηθεί η αρχή της κερδοφορίας ως εργαλείο δημιουργίας της αγοράς και να έχουμε αρνητικές συνέπειες στην καινοτομία ή στην επιτυχή δραστηριότητα μιας επιχείρησης. «Εμείς ευνοούμε ότι το πλαφόν θα πρέπει να περιοριστεί στην αισχροκέρδεια για την περίοδο του πολέμου στα ενεργειακά θέματα», ανέφερε.
Σε τοποθέτησή του στην Επιτροπή ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ Μάριος Μαυρίδης διερωτήθηκε τι θα συμβεί αν μειωθεί η προσφορά καυσίμων στην οικονομία από την επιβολή πλαφόν και κατά πόσο θα συμφέρει στον εισαγωγέα. Όπως είπε «γιατί δεν σκέφτηκε το ΑΚΕΛ να κάνει μια εταιρεία να φέρνει πετρέλαιο αφού είναι τόσο κερδοφόρο». Πρόσθεσε ότι δεν έχει πρόβλημα να παρεμβαίνει το κράτος στην αγορά αν και εφόσον χρειάζεται, αλλά έχει πρόβλημα να παρεμβαίνει μετά από πολιτικές πιέσεις γιατί, όπως είπε, αν μπουν αυτά τα εργαλεία θα μπουν και πολιτικές πιέσεις. Σημείωσε επίσης ότι από τη στιγμή που παράγεται το πετρέλαιο μέχρι να φτάσει στον καταναλωτή περνούν με 4 και 6 εβδομάδες και ότι οι μειώσεις που υπήρξαν διεθνώς θα φανούν στη συνέχεια.
Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ Κώστας Κώστα ανέφερε στην Επιτροπή, ότι υπάρχει αισχροκέρδεια και ότι αυτό που συμβαίνει είναι απαράδεκτο. Είπε ακόμα ότι δεν αναιρεί τίποτα απ’ όσα είχε πει στην Ολομέλεια περί εταιρειών που κλέβουν τον κόσμο και είπε ότι έχει στοιχεία από πρατηριούχους ότι οι τιμές από 26 Φεβρουαρίου μέχρι 26 Μαΐου δεν έπεσαν στην Κύπρο παρά την διεθνή μείωση. Ανέφερε ακόμα ότι τον Απρίλη του 2022 το περιθώριο κέρδους συγκεκριμένης εταιρείας εκτοξεύτηκε
Στην τοποθέτησή του μετά την Επιτροπή ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ Πανίκος Λεωνίδου εξέφρασε την άποψη ότι και οι δυο προτάσεις μπορούν να καταστούν ωφέλιμες σε αυτή την δύσκολη οικονομικά συγκυρία που διανύουμε.
Εξέφρασε επίσης έκπληξη για την απροθυμία της Υπηρεσίας Προστασίας Καταναλωτή του αρμόδιου Υπουργείου, να συμφωνήσει με την πρόταση νόμου που αφορά στο πλαφόν στα καύσιμα, προβάλλοντας, όπως είπε, διάφορα προσκόμματα στο να κατατάξει τα πετρελαιοειδή στα είδη πρώτης ανάγκης.
Ο Βουλευτής της ΕΔΕΚ Ηλίας Μυριάνθους ανέφερε ότι συμφωνεί απόλυτα η ΕΔΕΚ και με τις δύο προτάσεις και ότι το πλαφόν στα καύσιμα θα πρέπει να είναι στην ίδια λογική με το πλαφόν στα βασικά αγαθά. Εξέφρασε την άποψη ότι είναι θέμα πολιτικής απόφασης για τον τρόπο με τον οποίο να χειριστεί το όλο ζήτημα η Κυβέρνηση, ώστε να βρεθεί η χρυσή τομή.
Ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ – Συνεργασία, Μιχάλης Γιακουμής ανέφερε σε δηλώσεις του ότι πρέπει να δοθούν αυτά τα εργαλεία στην Υπουργό Ενέργειας για να μπορεί να τα αξιοποιήσει και να επιβάλλει αυτά που πρέπει γιατί δεν αντέχουν άλλο τα νοικοκυριά. Όπως είπε ιδιαίτερα στα καύσιμα και τα είδη πρώτης ανάγκης πρέπει να δώσει τις απαντήσεις το Υπουργείου Ενέργειας, το Υπουργείο Οικονομικών, η Κυβέρνησης γενικότερα.
