Η «Πτήση CY284» παρουσιάζεται στη Λεμεσό
Ο Ανδρέας Χατζηκυριάκος, γνωστός δημοσιογράφος και επικοινωνιολόγος, «πατά» επί ενός πραγματικού, ιστορικού γεγονότος για να υφάνει μια συναρπαστική μυθοπλασία.
Ο συγγραφέας μιλάει στο LemesosBlog για την «Πτήση CY284», τη δημοσιογραφία και την επικοινωνία.
- Τι ήταν αυτό που σας ώθησε στη συγγραφή του βιβλίου «Πτήση CY284»;
Το έναυσμα, η αφορμή να μάθω για την Πτήση CY284 ήταν η αιφνίδια ανακάλυψη, πριν πέντε περίπου χρόνια, ότι η οικογένειά μου σχετιζόταν με ένα από τα θύματα, τον γιατρό Κόκο Ιωαννίδη. Είχε ταξιδέψει με τους γονείς μου για να συνοδεύσουν σε νοσοκομεία στο Λονδίνο τον αδελφό μου Περικλή, ο οποίος είχε τραυματιστεί λίγες μέρες πριν σε τροχαίο και το 1967 το περιστατικό δεν μπορούσε να αντιμετωπισθεί στην Κύπρο. Ο γιατρός Ιωαννίδης είχε μείνει μαζί τους μια βδομάδα και επέστρεφε στη Λευκωσία μ’ εκείνη την πτήση. «Μας βοήθησε να σώσουμε το παιδί μας και έχασε αυτός τη ζωή του» μού είχε πει συντετριμμένος ο πατέρας μου όταν τον ρώτησα σχετικά – μια στιγμή που με σημάδεψε και την περιγράφω και στο βιβλίο.
- Πρόκειται για μία υπόθεση που μέχρι και σήμερα συνοδεύεται από ένα μεγάλο ερωτηματικό. Ένα αίνιγμα, εάν θέλετε, που κρύβεται από πίσω. Τελικά, ποια η πραγματική ιστορία της πτήσης CY284 των Κυπριακών Αερογραμμών;
Το τι πραγματικά οδήγησε στην πτώση της πτήσης CY284 των Κυπριακών Αερογραμμών παραμένει μέχρι σήμερα μυστήριο. Το αεροσκάφος συνετρίβη τα ξημερώματα της 12ης Οκτωβρίου 1967 πάνω από το Καστελόριζο, μετά από έκρηξη στην καμπίνα επιβατών, παρασέρνοντας στον θάνατο και τους 66 επιβαίνοντες. Οι Βρετανοί έσπευσαν να θέσουν υπό τον απόλυτο έλεγχο τους την έρευνα, έστω κι αν αυτή έλαβε χώρα στην ελληνική επικράτεια και η χούντα δεν είχε φέρει αντιρρήσεις, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει μέχρι σήμερα διαφάνεια στο πόρισμα, το οποίο καταλήγει ότι ήταν έκρηξη βόμβας. Αξίζει να σημειωθεί ότι το αεροσκάφος, ένα βρετανικό Comet 4Β, είχε βεβαρημένο παρελθόν από ατυχήματα που προκλήθηκαν από τεχνικά προβλήματα. Ένα ακόμη ατύχημα, ίσως προκαλούσε την καθήλωσή των Comet 4B και το τέλος της κατασκευάστριας εταιρείας. Οι Βρετανοί διέδιδαν ότι πρόκειται για ανατίναξη με στόχο τον στρατηγό Γρίβα , παρότι η εκδοχή αυτή –την οποία πρώτη διέδωσε μια βρετανική εφημερίδα– ουδέποτε, μέχρι σήμερα, τεκμηριώθηκε. Ούτε το 2018, όταν ο Simon Hepworth, ένας Βρετανός ερευνητής αεροπορικών δυστυχημάτων, αποκάλυψε, σε ένα πολύ διαφωτιστικό βιβλίο, τα έγγραφα του Βρετανικού Αρχείου για την έρευνα γύρω από τη συντριβή του Κομήτη. Αντιθέτως, μετά το δημόσιο ενδιαφέρον που προκλήθηκε γύρω από τη συγκεκριμένη πτήση, το Βρετανικό Αρχείο αντί να αποδεσμεύσει, παράτεινε τη διάρκεια συσκότισης της έκθεσης της Μητροπολιτικής Αστυνομίας του Λονδίνου σχετικά με την έρευνα για το συμβάν, μέχρι το 2066 – δηλαδή, 99 χρόνια μετά τη συντριβή του αεροπλάνου!
- Ως δημοσιογράφος για 13 χρόνια και επικοινωνιολόγος εδώ και 20 χρόνια, ποιος πιστεύετε ότι είναι ο ρόλος αυτών των δύο – ίσως αντικρουόμενων ιδιοτήτων – στη μετάδοση της πραγματικής εικόνας των γεγονότων τη στιγμή που συμβαίνουν;
Αυτή είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα και δύσκολη ερώτηση. Η δουλειά της μετάδοσης της πραγματικής εικόνας των γεγονότων τη στιγμή που συμβαίνουν είναι του δημοσιογράφου. Αυτή είναι η δουλειά του. Η δουλειά του επικοινωνιολόγου είναι να προετοιμάσει τα δεδομένα ούτως ώστε, εάν πρόκειται για ένα προγραμματισμένο γεγονός, να τύχει της ευνοϊκότερης δυνατής κάλυψης για την πλευρά για την οποία εργάζεται. Να διευκολύνει τη δουλειά των δημοσιογράφων παρέχοντας τους εύκολη πρόσβαση στο γεγονός, τη μεγαλύτερη δυνατή πληροφόρηση και όλο το διαθέσιμο υλικό. Εάν δεν πρόκειται για προγραμματισμένο γεγονός, εάν πρόκειται για κάτι απρόοπτο, για μια κρίση, για παράδειγμα, τότε ευθύνη του επικοινωνιολόγου είναι να διαχειριστεί τα δεδομένα με ταχύτητα ούτως ώστε να περιορίσει τη ζημιά στην εικόνα της πλευράς για την οποία εργάζεται. Επικοινωνιολόγος και δημοσιογράφος είναι συνεργάτες τις περισσότερες φορές, αλλά σίγουρα υπάρχουν και οι περιπτώσεις που στέκονται σε απέναντι όχθες.
- Γνωρίζουμε ότι το μυθιστόρημα κυκλοφορεί ήδη σε δεύτερη έκδοση, δείγμα που φανερώνει ότι το κυπριακό και ελλαδικό κοινό αγκάλιασε αμέσως την ιστορία και τους πρωταγωνιστές της. Πώς βλέπετε αυτή την ανταπόκριση;
Οφείλω να ομολογήσω ότι είναι κάτι που δεν περίμενα. Είναι το πρώτο μου μυθιστόρημα και σίγουρα είχα μεγάλη έγνοια, ανασφάλεια εάν θα διαβαστεί, εάν θα αρέσει. Το ότι πήγε σε δεύτερη έκδοση, το ότι γνωστοί, αλλά, πιο σημαντικό, άγνωστοι μου σχολιάζουν το βιβλίο είναι κάτι πρωτόγνωρο για μένα και συγκινητικό. Ασφαλώς βοήθησε το ότι πρόκειται για ένα πραγματικό γεγονός, όχι ιδιαίτερα γνωστό, το οποίο μισό αιώνα μετά εξακολουθεί να καλύπτεται από ένα πέπλο μυστηρίου.
- Πώς η Λεμεσός μπορεί να πάρει μια πρώτη γεύση από το βιβλίο;
Θα κάνουμε παρουσίαση του βιβλίου στη Λεμεσό, τη Δευτέρα 31 Οκτωβρίου 2022, στις 7:00μμ, στο Δημοτικό Πολιτιστικό Κέντρο «Πάνος Σολομωνίδης». Για το βιβλίο θα μιλήσουν ο Μίμης Σοφοκλέους, επιστημονικός διευθυντής του Παττίχειου Δημοτικού Μουσείου, Ιστορικού Αρχείου και Κέντρου Μελετών Λεμεσού και ο Σταύρος Χριστοδούλου, συγγραφέας. Θα παραστεί επίσης ο ευρωβουλευτής του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ), Λουκάς Φουρλάς, ο οποίος θα μιλήσει για το ενδιαφέρον του Ευρωκοινοβουλίου για τη μυστικότητα των Βρετανών γύρω από την πτήση CY284, μετά την κατάθεση σχετικής ερώτησης από τον ίδιο, την οποία έχουν συνυπογράψει αρκετοί Ευρωβουλευτές από Κύπρο και Ελλάδα.