Η κακοποίηση των ηλικιωμένων είναι ένα φαινόμενο με παγκόσμιες διαστάσεις που προκαλεί μακροπρόθεσμες σωματικές και ψυχολογικές επιπτώσεις στο θύμα. Αν και δεν υπάρχουν ακριβή ποσοστά επιπολασμού, εκτιμάται ότι ένα ποσοστό μεγαλύτερο του 20% των ηλικιωμένων, ενδέχεται να είναι θύματα συναισθηματικής, σωματικής, σεξουαλικής και οικονομικής κακοποίησης, παραμέλησης και παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους.
Παρά τα υψηλά ποσοστά επιπολασμού, είναι γνωστό ότι η αναφορά περιστατικών κακοποίησης ηλικιωμένων ατόμων είναι ανεπαρκής: σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, περίπου 80% των περιστατικών κακοποίησης ηλικιωμένων ατόμων πιθανό να μην εντοπιστούν.
Τα αίτια της ανεπαρκούς αναφοράς είναι πολλά και συμπεριλαμβάνουν τον φόβο για τις συνέπειες, την ανικανότητα του θύματος να αντιληφθεί ότι έχει υποστεί βία, αλλά και το ότι οι επαγγελματίες υγείας και κοινωνικής φροντίδας δεν είναι επαρκώς εκπαιδευμένοι να αναγνωρίζουν τη βία και να υποστηρίζουν τα ηλικιωμένα θύματα ενδοοικογενειακής βίας.
Η χρήση εργαλείων ανίχνευσης της κακοποίησης βοηθά τους επαγγελματίες να αναγνωρίζουν και να αξιολογούν τη βία και την παραμέληση των ηλικιωμένων ατόμων, ωστόσο εξακολουθεί να εφαρμόζεται σπάνια σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Το Τμήμα Νοσηλευτικής του ΤΕΠΑΚ συμμετέχει μαζί με άλλους πέντε εταίρους από χώρες της ΕΕ στο Ευρωπαϊκό πρόγραμμα @Erasmus+ SAVE – SCREENING OF ABUSE VICTIMS AMONG ELDERLY (https://www.projectsave.eu/), το οποίο σκοπεύει στην υιοθέτηση εργαλείων ανίχνευσης της κακοποίησης των ηλικιωμένων στους χώρους παροχής φροντίδας υγείας και κοινωνικής φροντίδας, παρέχοντας εκπαίδευση και υποστήριξη στους επαγγελματίες για την αποτελεσματική εφαρμογή τους.
Στις 20 Ιανουαρίου 2023 διοργανώθηκε η τελική εκδήλωση του έργου SAVE στη Λεμεσό όπου επαγγελματίες υγείας και κοινωνικής φροντίδας από όλη την Κύπρο προσκλήθηκαν να συμμετάσχουν και να ενημερωθούν για τις ευκαιρίες που προσφέρει το έργο για την ανάπτυξη νέων γνώσεων, δεξιοτήτων και στάσεων για τον εντοπισμό και την αντιμετώπιση της κακοποίησης των ηλικιωμένων.
Επιπρόσθετα οι συμμετέχοντες άκουσαν τις απόψεις κάποιων από τους επαγγελματίες υγείας που έλαβαν μέρος στην πιλοτική εφαρμογή του εργαλείου ανίχνευσης που εφαρμόστηκε στην Κύπρο (https://www.projectsave.eu/greek/) και ενημερωθήκαν για το τελευταίο παραδοτέο του έργου SAVE που είναι η δημιουργία ενός διαδικτυακού εκπαιδευτικού προγράμματος για επαγγελματίες υγείας και κοινωνικής φροντίδας καθώς επίσης και για φοιτητές που ενδιαφέρονται να μάθουν περισσότερα για την ανίχνευση της κακοποίησης στους ηλικιωμένους.
Το πρόγραμμα αυτό είναι διαθέσιμο στα Ελληνικά και βρίσκεται στην ιστοσελίδα του έργου: https://www.projectsave.eu/training/login/index.php
