Στις 20 του Ιούλη του 1974 η τουρκική αεροπορία βομβάρδιζε το Νοσοκομείο Αθαλάσσας. Στον κρατήρα που άφησε πίσω της η βόμβα, είναι θαμμένοι για 43 τώρα χρόνια 31 συνάνθρωποι μας. Οι 28 είναι Ε/κ και οι 3 Τ/κ. Ανάμεσά τους και επτά γυναίκες, λένε οι μαρτυρίες. Άλλα δύο άτομα, ένας νοσηλευτής και ένας στρατιώτης μεταφέρθηκαν αλλού και τάφηκαν από τότε, στη διάρκεια κανονικής κηδείας.
Στο χώρο αυτό βρίσκεται κτισμένο το Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας και η ακριβής τοποθεσία όπου σήμερα άρχισαν οι εκταφές, είναι κοντά στους χώρους των πλυντηρίων.
Η ύπαρξη οστών διαφάνηκε μέσω αρχικής διερευνητικής εκταφής. Σήμερα άρχισε η διαδικασία που μπορεί να πάρει έως και 4 εβδομάδες. Τα οστά είναι σε καλή κατάσταση και μπορούν να δώσουν γενετικό υλικό. Το χώρο επισκέφθηκε το πρωί ο Επίτροπος Φώτης Φωτίου ο οποίος ενημερώθηκε από τον Ξενοφώντα Καλλή και τους συνεργάτες του, για τα βήματα που θα ακολουθηθούν. Ο κ. Καλλής είναι ο συντονιστής της εκσκαφής, Επικεφαλής της Διεύθυνσης Ανθρωπιστικών Θεμάτων του Υπουργείου Εξωτερικών, και ο άνθρωπος που γνωρίζει όσο λίγοι τόσες λεπτομέρειες για την τραγική αυτή πτυχή του Κυπριακού.
Ο κ. Φωτίου δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι πρόκειται για ακόμη μια δύσκολη εκταφή, εξηγώντας ότι μετά την διερευνητική εκταφή στο χώρο, οι επιστήμονες είναι έτοιμοι, λαμβάνοντας όλα τα αναγκαία μέτρα προστασίας λόγω του ότι έχει εντοπιστεί αμίαντος στην περιοχή, να ξεκινήσουν τη διαδικασία για εντοπισμό των οστών.
«Είναι δύσκολη εκταφή και γι’ αυτό και υπάρχει εξειδικευμένο προσωπικό, ο κ. Καλλής ηγείται αυτής της επιστημονικής ομάδας που αποτελείται από πολλές υπηρεσίες του κράτους και ξένους επιστήμονες, είμαι σίγουρος ότι θα κάνουν ό,τι είναι δυνατό για να φέρουν εις πέρας με επιτυχία και αυτή την εκταφή, όπως και άλλες εκταφές, αυτή του Νοράτλας, του Φαέθων και αυτή των ομαδικών τάφων στο Κοιμητήριο Κωνσταντίνου και Ελένης», ανέφερε.
Ο Επίτροπος είπε η εκταφή αποτελεί ηθική υποχρέωση προς τους συγγενείς. «Πραγματικά είναι ντροπή γιατί καθυστερήσαμε σαράντα τρία χρόνια, για σαράντα τρία χρόνια υπάρχουν θαμμένοι εδώ συμπατριώτες μας, έπρεπε να είχε γίνει πολύ πιο πριν αυτή η εκταφή, είναι λοιπόν υποχρέωσή μας να δώσουμε εξηγήσεις, να δώσουμε απαντήσεις στους συγγενείς, πάνω από όλα όμως να δώσουμε τα ταυτοποιημένα οστά για να γίνουν οι ταφές με τις χριστιανικές μας παραδόσεις», ανέφερε.
Ο κ. Φωτίου ανέφερε ότι στην περιοχή υπάρχουν θαμμένοι και τρεις Τ/κ και οι αρμόδιες υπηρεσίες του κράτους έχουν έρθει σε επαφή με τις οικογένειές τους και θα τους ενημερώνουν για τις εξελίξεις.
Απηύθυνε επίσης έκκληση προς όλους να επιδεικνύουν ιδιαίτερη προσοχή γιατί στην περιοχή λαμβάνονται αυστηρά μέτρα λόγω του αμιάντου.
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς, οι εργασίες εκταφής μπορεί να πάρουν δύο, τρεις ή και τέσσερις εβδομάδες, αναλόγως του βαθμούς δυσκολίας που ακόμη δεν είναι γνωστός.
«Ξέρουμε ότι ο κρατήρας βόμβας είναι εδώ και ότι τα οστά είναι εδώ, γιατί αυτό είχε φανεί από την διερευνητική εκταφή, όμως δεν ξέρουμε ποια προβλήματα θα αντιμετωπίσουμε», εξήγησε.
Απαντώντας σε ερώτηση, ο κ. Φωτίου είπε ότι σύμφωνα με την αρχική εκδοχή στην περιοχή τάφηκαν 33 άτομα, μεταξύ αυτών ένας νοσοκόμος και ένας στρατιώτης, τα οστά όμως των οποίων έχουν μετακινηθεί και ταφεί αλλού από το 1974.
«Εκείνο που δεν ξέρουμε είναι αν μέσα από την εκταφή αυτή ο αριθμός των ατόμων θα είναι περισσότερος από τριανταένας. Αυτό θα διαφανεί στην πορεία γιατί κανείς δεν ξέρει αν περιορίζεται ο αριθμός σε αυτό τον επίσημο ονομαστικό κατάλογο που κατέχουμε ή αν είναι περισσότεροι και δεν το γνωρίζουμε», διευκρίνισε.
«Οι δύο είχαν μεταφερθεί και ταφεί αλλού και αυτό θα πρέπει να μας κάνει να νοιώθουμε χειρότερα, ντροπή γιατί αφήσαμε όλους τους άλλους εκεί και σωστά κηδέψαμε και τον νοσοκόμο και τον στρατιώτη και δεν τιμά την κοινωνία μας για 43 χρόνια να είναι θαμμένοι εδώ αυτοί οι άνθρωποι», συνέχισε.
Σύμφωνα με τον Επίτροπο δεν είναι γνωστή επακριβώς η ηλικία των ταφέντων εκεί. Είπε ακόμη ότι υπάρχουν και επτά γυναίκες στον κατάλογο.
«Έχει σημασία να εντοπίσουμε όλα τα οστά, να γίνουν οι επιστημονικές και ανθρωπολογικές εξετάσεις που θα ακολουθήσουν, σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Νευρολογίας και Γενετικής. Το θετικό και το ενθαρρυντικό είναι ότι τα δείγματα του Ινστιτούτου αυτή τη στιγμή από τη διερευνητική εκταφή, δείχνουν ότι τα οστά είναι σε καλή κατάσταση και μπορεί να εντοπιστεί γενετικό υλικό και αυτό είναι σημαντικό», ανέφερε.
Είπε επίσης ότι κάποιοι συγγενείς έχουν ήδη επικοινωνήσει με τις υπηρεσίες του κράτους που προσπαθούν να ολοκληρώσουν τη διαδικασία συλλογής γενετικού υλικού.
«Είναι μια άλλη διαδικασία αυτή την οποία μια άλλη ομάδα προσπαθεί να διεκπεραιώσει», ανέφερε.
Σε σχέση με κάποια στοιχεία από Ελλάδα για άλλες περιπτώσεις αγνοουμένων ο κ. Φωτίου είπε ότι έχει ήδη ξεκινήσει η υλοποίηση αυτής της διαδικασίας.
«Νομίζω να αναμένουμε ακόμη λίγο και εκείνο που θέλω να πω ότι είναι πως είναι τα αρχεία του τουρκικού στρατού που πρέπει να ανοίξουν, εκεί είναι οι απαντήσεις και πληροφορίες για όλους τους αγνοούμενούς μας για ομαδικούς τάφους για τις περισυλλογές των νεκρών μας και ακόμη και για τις μετακινήσεις οστών και πεισματικά η Τουρκία αρνείται παρά τις υποσχέσεις να δώσει πληροφορίες από αυτά τα αρχεία», ανέφερε.
Σημείωσε ότι αν αυτή τη στιγμή ακόμη αναζητούμε 900 αγνοούμενους είναι λόγω της Τουρκίας, προσθέτοντας ότι είναι καλές οι προσπάθειες με άλλες χώρες και την ΟΥΝΦΙΚΥΠ και τα Ηνωμένα Έθνη, όμως προς την πλευρά της Τουρκίας πρέπει να στραφεί η διεθνής κοινότητα για να πειστεί «γιατί είναι ντροπή μετά από σαραντα-τρία χρόνια να συμπεριφέρεται με αυτό τον τρόπο για ένα καθαρά ανθρωπιστικό θέμα».
Ο επικεφαλής της εκταφής Ξενοφών Καλλής εξήγησε ότι όπως κάθε εκταφή και η συγκεκριμένη έχει τις ιδιαιτερότητες και τις δυσκολίες της.
«Είμαστε σε θέση να αντεπεξέλθουμε, έχουμε τις εμπειρίες την τεχνογνωσία και το προσωπικό, όμως ίσως όπως και κάθε άλλη εκταφή έτσι και αυτή να κρύβει μυστικά τα οποία θα αποκαλύψουμε», σημείωσε.
Έστειλε όμως και μηνύματα προς προβληματισμό.
«Εγώ ως πολίτης της Κυπριακής Δημοκρατίας θα ήθελα να πω ότι αυτή η εκταφή έχει κάποιες ιδιαιτερότητες και στέλνει κάποια μηνύματα, ιδιαιτερότητες που αφορούν τις ευθύνες της πολιτείας απέναντι στους πολίτες και κάποια μηνύματα για την ποιότητα της κοινωνίας μας και όλους εμάς», ανέφερε.
Πηγή: ΚΥΠΕ
