Τα τελευταία χρόνια, μετά την οικονομική κρίση του 2013, η ανάπτυξη ταυτίστηκε για κάποιους με την κατασκευή και πώληση σε ξένους, ακριβής ακίνητης ιδιοκτησίας με αντάλλαγμα την παραχώρηση κυπριακών διαβατηρίων.
Για την ανέγερση πύργων δόθηκαν και δίνονται δωρεάν μεγάλοι συντελεστές δόμησης που αρχίζουν να παραμορφώνουν τις πόλεις μας, να επηρεάζουν αισθητά την άνεση όσων κατοικούν γύρω από αυτά τα θεόρατα κτίρια, να φορτώνουν τις Αρχές δημοσίας ωφελείας με μεγάλες αναγκαστικές επεκτάσεις δικτύων και να προκαλούν ποικίλα περιβαλλοντικά προβλήματα.
Την ίδια στιγμή καταστρατηγείται και παραμερίζεται η πολεοδομική νομοθεσία και τα τοπικά σχέδια. Τα Δημοτικά Συμβούλια, το Πολεοδομικό Συμβούλιο και το Τμήμα Πολεοδομίας διαδραματίζουν πλέον δευτερεύοντα ρόλο αφού τις αποφάσεις για τους συντελεστές δόμησης, για τα χαριστικά κίνητρα και τις μεγάλες αναπτύξεις τις παίρνει το Υπουργικό Συμβούλιο.
Τα τεράστια κέρδη τα οποία απομυζούνται από τον εθνικό πλούτο της χώρας που είναι το περιβάλλον και οι ανθρώπινες πόλεις, καταλήγουν σε ορισμένους. Άμεσες είναι οι αυξήσεις στις αξίες της γης, των διαμερισμάτων και γενικά του κόστους της οικοδομής, γεγονότα που καθιστούν την απόκτηση ιδιόκτητης στέγης ακόμα και για τους υποφερτά αμειβόμενους, ένα δύσκολο εγχείρημα.
Παρά ταύτα φαίνεται ότι η παρούσα κυβέρνηση δεν θα περιορίσει το πρόγραμμα διαβατηρίων και ίσως θέλει να το καταστήσει κύριο μοχλό για την αναθέρμανση της οικονομίας και την χρηματοδότηση των αναγκών της κρίσης του κορονοϊού.
Εμείς πιστεύουμε ότι πρέπει να ακολουθήσουμε ένα άλλο δρόμο που δεν είναι πιο εύκολος αλλά οδηγεί σε μια πραγματική και σε βάθος χρόνου σταθερή ανάπτυξη με κοινωνική ευαισθησία και περιβαλλοντική ευθύνη.
· Πρέπει να περιοριστεί και να τεθεί σε υγιείς βάσεις το πρόγραμμα πολιτογραφήσεων το οποίο με τη σημερινή του μορφή παράγει ακραία αρνητικά φαινόμενα περιλαμβανομένης της διαπλοκής και της διαφθοράς.
· Να τερματιστεί η πολιτική των λεγομένων πολεοδομικών κινήτρων για ‘’την ανάκαμψή της οικοδομικής βιομηχανίας’’ που ουσιαστικά τριπλασιάζει και τετραπλασιάζει τους συντελεστές δόμησης χωρίς όφελος για το κοινωνικό σύνολο. Δεν αντέχουν οι πόλεις μας κτίρια των 30 και 40 ορόφων
μέσα στον υφιστάμενο αστικό ιστό. Ας οριστούν ειδικές περιοχές στην περίμετρο ή εκτός πόλεων όπου θα μπορούν οι επιχειρηματίες αφού αποκτήσουν μεγάλα κομμάτια γης να ανεγείρουν ψηλά κτίρια και πάλιν μέσα σε ένα λογικό και ανάλογο με τα μεγέθη και την ιστορία του τόπου μας πλαίσιο.
· Να αλλάξουν οι όροι απόκτησης περιουσίας σε πολύ μεγάλες αναπτύξεις που πραγματοποιούνται με την δωρεάν παραχώρηση συντελεστή. Πολλές χώρες όπως η Μ. Βρεττανία και το Ισραήλ εφαρμόζουν το σύστημα ‘’lease’’ με ισχύ μέχρι και 99 χρόνια. Δεν αντίκειται στο Ευρωπαϊκό κεκτημένο, άλλωστε και η Μ. Βρεττανία ήταν μέχρι πρόσφατα μέλος της Ε.Ε. Έχουμε όμως και δικό μας παράδειγμα στην Κύπρο: Τα διαμερίσματα και οι κατοικίες που κτίστηκαν μέσα στην Μαρίνα Λεμεσού δεν πουλήθηκαν στους αγοραστές με τίτλο ιδιοκτησίας αλλά με μακροχρόνιο δικαίωμα χρήσης.
· Να αλλάξει ο χαρακτήρας του αντισταθμίσματος που καταβάλλει ο αιτητής για κυπριακό διαβατήριο. Έχουμε διαβάσει ότι στην Αυστρία η οποία παραχωρεί περιορισμένο αριθμό διαβατηρίων σε ξένους, η υποχρέωση δεν είναι η αγορά ακίνητης ιδιοκτησίας αλλά η κατάθεση σημαντικού ποσού στον λογαριασμό κάποιου κοινωφελούς οργανισμού ή περιβαλλοντικού φορέα ή επιστημονικού ή εκπαιδευτικού ιδρύματος και η ανακήρυξη του εισφορέα ως δωρητή.
· Η οικοδομική βιομηχανία να στραφεί προς τη κάλυψη των πραγματικών αναγκών της πολιτείας, της οικονομίας και της κοινωνίας.
Πιστεύουμε ότι δεν πρέπει να περικοπούν τα κονδύλια ούτε να αναβληθεί η εκτέλεση των αναπτυξιακών έργων που ήταν προγραμματισμένα από την Κυβέρνηση, Ημικρατικούς Οργανισμούς , Τοπική Αυτοδιοίκηση κτλ. Αντίθετα να επιδιωχθεί να γίνουν με δανεισμό από Τράπεζες ή χορηγίες από την Ε.Ε ή άλλους τρόπους όπως BOT κλπ. Υπενθυμίζω ότι την περίοδο 1974 – 1980 αυτή ήταν η πολιτική των τότε κυβερνήσεων της Κύπρου η οποία οδήγησε σε γρήγορη, αποδοτική και επωφελή για το κοινωνικό σύνολο ανάκαμψη της οικονομίας.
· Εφόσον λέγεται ότι η κρίση δημιουργεί και ευκαιρίες, αυτή είναι η ώρα να
δοθούν κίνητρα, δάνεια και ενθάρρυνση στα χαμηλά και μεσαία στρώματα της
κοινωνίας μας για να αποκτήσουν ιδιόκτητη κατοικία ή να βελτιώσουν την
επαγγελματική τους στέγη με διάφορους τρόπους:
α. Με νέα, διευρυμένα και γενναιόδωρα επιχορηγημένα προγράμματα στέγασης από τους υφιστάμενους ημικρατικούς φορείς (Οργανισμοί Χρηματοδότησης Στέγης και Ανάπτυξης Γης.)
β. Με την επαναφορά των στεγαστικών σχεδίων που αφορούν τους εκτοπισθέντες.
γ. Με αξιοποίηση, όχι ξεπούλημα, της ακίνητης ιδιοκτησίας που αποκτήθηκε από τον Συνεργατισμό.
δ. Με τη συνεργασία Δήμων και Κοινοτικών Συμβουλίων που διαθέτουν ακίνητη περιουσία.
ε. Με την δημιουργία νέων δομών όπως τα Building Societies της Αγγλίας.
Με ένα τέτοιο σχεδιασμό που ασφαλώς προνοεί την πλήρη στήριξη από το κράτος και την εξασφάλιση των αναγκαίων χρηματοδοτήσεων και δανειστικών διευκολύνσεων από τις Τράπεζες προς το κοινό, θα αναζωογονηθεί η βιομηχανία και η οικονομία με προφανή και μακρόπνοα πλεονεκτήματα για την πλειοψηφία του λαού.
Θα κτίζουμε για το αύριο και θα δημιουργούμε κοινωνική υποδομή και συνοχή. Θα διαφυλάξουμε τις πόλεις και τις κοινότητες μας από την παραμόρφωση και την αλλοτρίωση. Δεν θα διαγουμίζουμε τον εθνικό πλούτο – γη και περιβάλλον – με τα οφέλη να καταλήγουν στους λίγους.
Οι φωτογραφίες είναι από τις κατοικιες για οικογένειες με χαμηλά εισοδήματα, στην Μισιαουλη – Καβαζογλου, που κτιστήκαν κατόπιν της επιτυχούς και πρωτότυπης συνεργασίας του Δήμου Λεμεσού με τον Κυπριακό Οργανισμό Ανάπτυξης Γης και την στήριξη του Υπουργρίου Εσωτερικών στην περίοδο 2005 – 2008.
