Αρχική Από το Παρελθόν Λεμεσός: Τα “4 Φανάρια” και η ιστορική γέφυρα της παλιάς πόλης

Λεμεσός: Τα “4 Φανάρια” και η ιστορική γέφυρα της παλιάς πόλης

Έχουμε αναφερθεί πολλές φορές στην ιστορικότητα της πόλης αλλά και σε σημεία που μέχρι σήμερα αποτελούν σήμα κατατεθέν για αυτήν και τους κατοίκους της.

Τα “4 Φανάρια” είναι μια γέφυρα στο κέντρο της πόλης που ενώνει από τις αρχές του 1900 τις δυο όχθες του ποταμού Γαρύλλη – Βαθκειά, απ’ όπου περνά η οδός Γιλντίς στην ανατολική πλευρά της τουρκοκυπριακής συνοικίας. Το γεφύρι εθεωρείτο «σύνορο», την περίοδο της τουρκο-ανταρσίας του 1963.

Ακόμη για όσους γνώριζαν τους δύο «τρελούς» της πόλης, τον Αρκοντή και τον Κιαζίμι, το γεφύρι των «Τεσσάρων Φαναριών» ήταν το σύνορο τους και κανένας από τους δύο δεν επέτρεπε να μπει και να παραβιάσει την περιοχή του. Αλίμονο σ’ αυτόν που θα παραβίαζε το σύνορο μπαίνοντας στην περιοχή του. Εάν έπεφτε στην αντίληψη του, το πετροβόλημα πήγαινε σύννεφο, συνοδευόμενο με βρισιές και φωνές.

Επί τουρκοκρατίας και στις αρχές ακόμη της βρετανικής κατοχής, μετά το 1878, δεν υπήρχε γέφυρα πάνω στον ποταμό Γαρύλλη – Βαθκιά μέχρι και το 1900. Η διέλευση των αμαξών, των αλόγων και των πεζών γινόταν από την κοίτη του ποταμού.

Δεν ήταν βαθύς και οι όχθες του δεν ήσαν ψηλές κι έτσι ήταν εύκολη η διέλευση. Ήταν από παλιά ο μοναδικός ποταμός όπου περνούσαν τα νερά της βροχής προς τη θάλασσα, αρχίζοντας από τα Πολεμίδια. Τον Οκτώβριο του 1894 ήταν τόσο έντονη η βροχόπτωση, που είχε σαν αποτέλεσμα να πνιγούν δέκα άνθρωποι και να σημειωθούν υλικές καταστροφές.

Mετά την δημιουργία των αντιπλημμυρικών έργων, όπου οι όχθες του Γαρύλλη ανυψώθηκαν αρκετά, ήταν δύσκολη πλέον η διέλευση από την κοίτη του ποταμού πεζών και αμαξών. Μπροστά σ’ αυτή τη δυσκολία η τότε αγγλική διοίκηση κατασκεύασε γέφυρα.

Στους τέσσερις μικρούς πέτρινους πύργους της εισόδου και εξόδου της γέφυρας εφάρμοσαν τέσσερα φανάρια ύψους δύο μέτρων, κατασκευασμένα από χυτοσίδηρο, όπου στους φανούς τους άναβαν κάθε βράδυ λάμπες από πετρέλαιο. Την επιτήρηση για το άναμμα των λαμπών κάθε απόγευμα είχε δημοτικός υπάλληλος. Αρκετά αργότερα όταν άρχισε να παράγεται ηλεκτρικό ρεύμα αντικατέστησαν τις λάμπες πετρελαίου με ηλεκτρικές.

Έτσι λόγω της παρουσίας των «Τεσσάρων Φαναριών» στο γεφύρι αυτό και η γύρω περιοχή πήρε και διατηρεί το όνομα «Τέσσερα Φανάρια»

4 fanaria.jpg