Αρχική Τελευταία Νέα Η εργαζόμενη μητέρα είναι θύμα ανισότητας δύο επιπέδων. Του Πέτρου Κλεάνθους

Η εργαζόμενη μητέρα είναι θύμα ανισότητας δύο επιπέδων. Του Πέτρου Κλεάνθους

Μπορεί σε Ευρωπαϊκό και σε παγκόσμιο επίπεδο να γίνεται πολλής λόγος για τα δικαιώματα της γυναίκας και την ισότητα των δύο φύλων, ωστόσο τα μέτρα που λαμβάνονται, συνήθως, δεν επαρκούν για να δημιουργηθούν πραγματικές συνθήκες ισότητας και ισοτιμίας.

 

Ο λόγος είναι γιατί από τη μια, οι εργασιακές σχέσεις στον καπιταλισμό γεννούν αδικίες και από την άλλη γιατί στην κουλτούρα κάθε λαού, επιδρούν πολλοί μηχανισμοί οι οποίοι παράγουν στερεότυπα και διαμορφώνουν διαφορετικές κοινωνικές ταυτότητες μεταξύ αντρών και γυναικών. Τέτοιοι είναι η Παιδεία καθώς και οι οικογενειακές, θρησκευτικές και εθνικές παραδόσεις.

Έτσι, οι εργαζόμενες γυναίκες είναι θύματα διακρίσεων σε δύο επίπεδα, αφού αντιμετωπίζουν ταυτόχρονα τόσο ταξικές όσο και έμφυλες διακρίσεις. Αφενός έχουν να επιτελέσουν τον ρόλο που τους διαμορφώνουν, και κατά συνέπεια επιβάλλουν, τα κοινωνικά στερεότυπα, όπως την κύρια φροντίδα για την ανατροφή των παιδιών και την ανάληψη των οικιακών υποχρεώσεων. Αφετέρου, ως εργαζόμενες έρχονται αντιμέτωπες με προβλήματα στην εργασία όπως είναι η μισθολογική ανισότητα, τα εξουθενωτικά ωράρια, ο εξαναγκασμός εργασίας με όρους μερικής απασχόλησης, η έλλειψη κοινωνικής ασφάλισης, η απαγόρευση του δικαιώματος συνδικαλισμού και η σύναψη απαράδεκτων προσωπικών συμβολαίων. Συχνά, επίσης, έχουν να αντιμετωπίσουν και τα δύο επίπεδα διακρίσεων ταυτόχρονα και αυτό εκφράζεται με υποτιμητικά σχόλια, ανάθεση δευτερευόντων καθηκόντων μέχρι και σεξουαλική παρενόχληση.

Είναι πιο σύνηθες, μια γυναίκα παρά ένας άντρας, να θυσιάσει την προοπτική της καριέρας στην περίπτωση που ένας από τους δύο συζύγους θα πρέπει υποχρεωτικά να το κάνει. Αυτό βέβαια δεν θα έπρεπε να συμβαίνει, γιατί η βιολογική διαφορετικότητα που προκύπτει από την ικανότητα κυοφορίας δεν θα έπρεπε να αποτελεί πηγή ανισότητας.

Θεσμικά, υπάρχουν νομοθεσίες για την προστασία της εγκύου και της μητέρας κατά τη διάρκεια του θηλασμού, εντούτοις,  πολλές εργαζόμενες βιώνουν εκφοβισμό με απειλή διακοπής της απασχόλησης σε περιπτώσεις που τολμήσουν να καταγγείλουν τις αδικίες εις βάρος τους.  Η παρούσα διακυβέρνηση φέρει σοβαρή ευθύνη για το γεγονός αυτό αφού είτε δεν ελέγχει, είτε δεν επιβάλλει αυστηρές ποινές στους εργοδότες που παρανομούν καθώς επίσης κωλυσιεργεί να προβεί στην ισχυροποίηση του νομικού πλαισίου προστασίας των γυναικών. Παρά την απαίτηση των Γυναικείων Οργανώσεων, το Υπουργείο Εργασίας καθυστερεί την κατάθεση εκσυγχρονιστικών τροπολογιών στον Νόμο Περί Ίσης Μεταχείρισης Ανδρών και Γυναικών  στην Απασχόληση και Επαγγελματική Εκπαίδευση. Θα πρέπει, επίσης, να σημειωθεί ότι τα τελευταία χρόνια, οι Οργανώσεις των Εργοδοτών πιέζουν τις κυβερνήσεις να χαλαρώσουν το προστατευτικό πλαίσιο που ισχύει για τις εγκύους και τις λεχώνες, ώστε, η εργοδοσία να μπορεί να προβαίνει σε απολύσεις όποτε το επιθυμεί.

Για να μπορεί η εργαζόμενη μητέρα να απελευθερωθεί από τα δεσμά των κοινωνικών και εργασιακών στερεοτύπων, επιβάλλεται να γίνουν σοβαρές μεταρρυθμίσεις σε ότι αφορά την Παιδεία, την Υγεία και άλλους τομείς. Επιβάλλεται να εφαρμοστούν πολιτικές που θα έχουν απόδοση στο σήμερα αλλά θα στοχεύουν και στο αύριο.

Πρώτα και κύρια, να αφαιρεθεί κάθε σεξιστικό πρότυπο από όλα τα σχολικά εγχειρίδια αλλά και από τις μεθόδους διδασκαλίας. Όπως, βέβαια πρέπει να αφαιρεθεί και κάθε συνθήκη που προάγει την αντίληψη υπεροχής των ανθρώπων ως αποτέλεσμα της εθνικής, πολιτισμικής, φυλετικής, χρωματικής, σεξουαλικής ή άλλης ιδιαιτερότητας.

Οι σημερινοί μαθητές, από την προδημοτική εκπαίδευση θα πρέπει να διδάσκονται ότι όλοι οι άνθρωποι είναι ίσοι χωρίς συμπληρώματα και υποσημειώσεις. Τα κορίτσια μας θα πρέπει να μαθαίνουν ότι δεν πρέπει ποτέ στη ζωή τους να δεχτούν την υποτίμηση ούτε να υποκύπτουν σε απαρχαιωμένες στερεότυπες αντιλήψεις. Την ίδια στιγμή, τα αγόρια μας θα πρέπει να αναγνωρίζουν ότι η φροντίδα των παιδιών και οι οικιακές υποχρεώσεις είναι κοινή ευθύνη των δύο φύλων.

Αυτό, όμως, που θα παίξει ακόμα πιο καταλυτικό ρόλο για την αναβάθμιση του ρόλου της γυναίκας στην κοινωνία, θα είναι ένα ολοκληρωμένο σχέδιο μεταρρύθμισης όπου μέσω ενός εξελιγμένου εκπαιδευτικού συστήματος, το κράτος θα παρέχει σε όλα τα παιδιά, από την ηλικία των 3 ετών, σίτιση, διευρυμένο ωράριο παρουσίας στον σχολικό χώρο, ενισχυτική διδασκαλία, φροντίδα και δραστηριότητες απασχόλησης. Η παροχή παιδιατρικής κάλυψης σε όλα τα παιδιά, εντός των σχολικών μονάδων θα πρέπει, επίσης, να περιλαμβάνεται στο ίδιο πλαίσιο και αυτό θα είναι μια πραγματικά προοδευτική κίνηση.

Η κυπριακή κοινωνία, ωστόσο, δεν μπορεί να αναμένει καμιά ουσιαστική πολιτική για την άρση των διακρίσεων, από μια Κυβέρνηση που η ίδια η φιλοσοφία της αναπαράγει τις διακρίσεις και εμβαθύνει τις ανισότητες. Στον αντίποδα, το ΑΚΕΛ καθοδηγούμενο από μια κοσμοθεωρία που έχει στο επίκεντρο της την ισότητα όλων των ανθρώπων, αγωνίζεται για την καταπολέμηση των στερεότυπων, την ενίσχυση των κοινωνικών παροχών και την υπεράσπιση της ισότητας στην εργασία. Στις άμεσες προτεραιότητες του ΑΚΕΛ είναι η προστασία και η διεύρυνση των μέτρων στήριξης που αφορούν τις εγκύους και τις μητέρες μετά τη γέννα, η εξάλειψη όσων δυσμενών διακρίσεων εξακολουθούν να υπάρχουν σε θεσμούς και νομοθεσίες καθώς, επίσης, και η απαίτηση για επίδειξη μηδενικής ανοχής σε περιπτώσεις όπου παραβιάζονται τα κεκτημένα δικαιώματα των εργαζόμενων γυναικών.