Τα ποσοστά καρκίνου στα παιδιά στην Κύπρο είναι από τα υψηλότερα παγκοσμίως, φαινόμενο το οποίο διερευνάται επιστημονικά για την εξακρίβωση των αιτιών, δηλώνει στο ΚΥΠΕ, ο Καθηγητής Παιδιατρικής-Παιδογκολογίας-Παιδοαιματολογίας Δρ Λοΐζος Λοΐζου προσθέτοντας ότι τα τελευταία χρόνια παρατηρείται και έξαρση στον καρκίνο του θυροειδούς.
Ο Δρ Λοΐζου ανέφερε ότι σύμφωνα με το πληθυσμιακό αρχείο καρκίνου για παιδιά και έφηβους, που είναι καταρτισμένο με πολύ υψηλές προδιαγραφές, η επίπτωση του καρκίνου σε παιδιά και έφηβους από 0-19 ετών είναι μεταξύ των υψηλοτέρων παγκοσμίως χωρίς, όμως, να υπάρχει έξαρση κατά τις τελευταίες δεκαετίες εκτός από τον καρκίνο του θυροειδούς, κυρίως στην ηλικία 15-19 ετών στον οποίο παρατηρείται έξαρση.
«Στην ηλικιακή αυτή ομάδα των 15-19 ετών, δυστυχώς έχουμε παρατηρήσει μια ετήσια αύξηση της τάξης του 7,5% ετησίως, γεγονός που μας ανησυχεί και κατέχουμε πάλι μια από τις υψηλότερες αν όχι την υψηλότερη παγκοσμίως όσον αφορά την αυξητική τάση καρκίνου του θυροειδούς στα κορίτσια αλλά και τα αγόρια», είπε στο ΚΥΠΕ. «Για όλες τις άλλες μορφές καρκίνου που είναι οι λευχαιμίες, τα λεμφώματα, σαρκώματα, εγκεφαλικοί όγκοι κ. ά. είμαστε σε επίπεδα σταθερά, δεν υπάρχει μια έξαρση αλλά συνολικά αν τα πάρουμε όλα μαζί είναι από τα υψηλότερα στον κόσμο, κάτι που μας ανησυχεί», πρόσθεσε.
Ως Εθνική Ομάδα Παιδογκολογίας, αλλά και σε συνεργασία με κέντρα που έχουν εμπειρία, σημείωσε ο Καθηγητής, προσπαθούμε να καταλάβουμε τι συμβαίνει στην Κύπρο, δεν έχουμε προς το παρόν να δώσουμε συγκεκριμένες απαντήσεις, αλλά διερευνούμε.
«Μια από τις υποψίες είναι η υπερβολική έκθεση σε ιονίζουσα ακτινοβολία λόγω ιατρικών εξετάσεων. Δεν μπορούμε να το αποδείξουμε και δύσκολα μπορεί να αποδειχθεί. Μια από τις συστάσεις μας είναι να περιορίζονται στο μέγιστο δυνατό βαθμό οι αχρείαστες εξετάσεις σε παιδιά και έφηβους», είπε.
Συνεχίζοντας, σημείωσε ότι «κάθε φορά που ζητούμε ως γιατροί και ακόμα ως γονείς να γίνονται εξετάσεις στα παιδιά μας, πρέπει να είναι άκρως απαραίτητες και ακόμα χρειάζεται περισσότερη προσοχή όταν πρόκειται για ακτινογραφίες οποιασδήποτε μορφής από τις πανοραμικές για τα δόντια μέχρι ακτινογραφίες του θώρακα, σπονδυλικής στήλης και οποιασδήποτε μορφής ακτινογραφίες που χρησιμοποιούν ιονίζουσα ακτινοβολία». Επίσης, συμπλήρωσε ο Δρ Λοΐζου, «η αξονική τομογραφία πρέπει να περιορίζεται τόσο στα παιδιά όσο και στους ενήλικες διότι η ιονίζουσα ακτινοβολία που δίνεται δια μέσου αξονικής τομογραφίας είναι αρκετά υψηλή έστω κι αν θεωρείται μέσα σε ασφαλή όρια».
Η δεύτερη διερευνητική υπόθεση, όπως ανέφερε στο ΚΥΠΕ, είναι η παχυσαρκία και το υπερβολικό βάρος του σώματος, όπου διαφαίνεται τα τελευταία χρόνια ότι η σημασία του στην πρόκληση καρκίνου στην παιδική και εφηβική ηλικία πιθανότατα να έχει την ίδια σημασία όπως και στους ενήλικες. Αναφέρει ότι η παχυσαρκία και το υπερβολικό βάρος σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο προσβολής μας από τουλάχιστον οκτώ μορφών καρκίνου.
«Ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι ορισμένες μορφές επικίνδυνης λευχαιμίας είναι πιο συχνές σε παχύσαρκα παιδιά. Τώρα αν πράγματι είναι η παχυσαρκία που έχει προκαλέσει αυτό στα παιδιά δεν το ξέρουμε ακόμη, θα πρέπει να περιμένουμε κάποιο χρόνο μέχρι να αποδειχθούν, αλλά τα παρακολουθούμε ως Εθνική Ομάδα Παιδογκολογίας», επεσήμανε.
Λαμβάνουμε υπόψη, είπε, ότι στην Κύπρο είμαστε πρωταθλητές όσον αφορά την παχυσαρκία στα παιδιά αφού πρόσφατες δημοσιεύσεις από τις Ομάδες Παρακολούθησης Υγείας της ΕΕ δείχνουν ότι στην Κύπρο τα παιδιά μας είναι τα πρώτα όσον αφορά την παχυσαρκία.
Υπενθύμισε περαιτέρω ότι έρευνα που έγινε το 2015-2016 έδειξε ότι στα παιδιά από 6-9 ετών στην Κύπρο περίπου 20-22% ήταν παχύσαρκα, ενώ η ίδια έρευνα όταν επαναλήφθηκε το 2018-2019, το ποσοστό διπλασιάστηκε, έφτασε στο 40-42%. «Άρα είναι κώδικας κινδύνου γενικά όχι μόνο για τον καρκίνο αλλά και για την υγεία των παιδιών μας και πρέπει να λάβουμε δραστικά μέτρα για περιορισμό της παχυσαρκίας γιατί φαίνεται ότι όχι μόνο σχετίζονται με πρόκληση διαφόρων ασθενειών στα παιδιά, αλλά μπορεί να σχετίζονται και με πρόκληση καρκίνου ή ακόμη και παιδιά που έχουν καρκίνο και είναι παχύσαρκα να έχουν δυσκολότερη εξέλιξη», πρόσθεσε.
Νέα περιστατικά καρκίνου στα παιδιά, 42 τον χρόνο
Ο Δρ Λοΐζου επεσήμανε στις δηλώσεις του στο ΚΥΠΕ πως οι έρευνες δείχνουν ότι για τις ηλικίες 0-19 ετών έχουμε περίπου 42 νέα περιστατικά καρκίνου τον χρόνο, ενώ υπάρχει μια μεγαλύτερη συχνότητα αγοριών προς τα κορίτσια που κυμαίνεται στο 1,2%, δηλαδή είναι πιο συχνό κατά 20% στα αγόρια παρά τα κορίτσια.
Ο αριθμός των παιδιών που παρακολουθούνται παγκύπρια είναι γύρω στα 500 αλλά δεν είναι όλα του ίδιου έτους. Κάποιες θεραπείες διαρκούν τρία ή και περισσότερα χρόνια και τα παιδιά χρειάζονται μακροχρόνια παρακολούθηση.
Μεγάλος είναι ο αριθμός των παιδιών που παρακολουθούνται στο Μακάρειο, στο εξειδικευμένο παιδογκολογικό τμήμα – που γίνεται εξαιρετική δουλειά – και είναι το τμήμα αναφοράς για όλη την Κύπρο για τα περιστατικά με παιδογκολογικά και αιματολογικά προβλήματα, είπε.
Συμβουλές προς γονείς
Ο Δρ Λοΐζου συμβουλεύει τους γονείς κάθε φορά που διαπιστώνουν ότι το παιδί τους παρουσιάζει ένα ασυνήθιστο σύμπτωμα, όπως για παράδειγμα, παρατεταμένη κόπωση, πυρετό που δεν εξηγείται από συνηθισμένες αιτιολογίες, μια απώλεια βάρους ανεξήγητη, μια χλωμάδα ή εμφάνιση σε κάποιο σημείο του σώματος κάποιου ογκιδίου μικρότερου ή μεγαλύτερου, να απευθύνονται στον παιδίατρο τους.
Όπως ανέφερε, η πρόληψη καρκίνου στα παιδιά είναι περιορισμένης έκτασης. Ο μητρικός θηλασμός τουλάχιστον κατά τους πρώτους έξι μήνες έχει αποδειχθεί ότι μειώνει τις πιθανότητες προσβολής παιδιών από λευχαιμία, από οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία που είναι η συχνότερη μορφή καρκίνου. Συμβάλλει η διατήρηση κανονικού βάρους, η σωματική άσκηση, η αποφυγή ιονίζουσας και ηλιακής ακτινοβολίας, είπε.
Ποσοστά ίασης
Όπως σημείωσε ο Δρ Λοΐζου, η ίαση παιδιών με καρκίνο για όλες τις μορφές είναι πέραν του 80%, για τις οξείες λεμφοβλαστικές λευχαιμίας πέραν του 86%, για τα λεμφώματα πέραν του 95% και για τον καρκίνο του θυροειδούς 100%. Για όλους τους καρκίνους μαζί, αναφέρει, έχουμε για κάθε πέντε παιδιά που έρχονται το ένα παιδί θα χάσει την μάχη, περίπου 20%.
Τα ποσοστά ίασης κατατάσσουν την Κύπρο από τις πιο καλές παγκοσμίως, στα ίδια επίπεδα όπως οι ανεπτυγμένες χώρες της δυτικής Ευρώπης και ΗΠΑ αλλά υπάρχει πεδίο να γίνουν πολλές βελτιώσεις, πρόσθεσε.