Το δείπνο της Ανάστασης και το γεύμα της Λαμπρής γεμίζουν προσμονή, όχι μόνο αυτούς που τήρησαν τη Νηστεία της Μεγάλης Σαρακοστής, αλλά και όσους νήστεψαν μόνο τη Μεγάλη Εβδομάδα. Η μετάβαση, όμως, από τη νηστεία στην κατανάλωση ζωικών πρωτεϊνών θέλει προσοχή γιατί κρύβει κινδύνους. Διαλέξτε λοιπόν προσεκτικά τα τρόφιμα για το εορταστικό τραπέζι και φάτε έξυπνα ώστε να γλιτώσετε θερμίδες και δυσπεψία.
Νηστεία τέλος αλλά με προσοχή
Όπως εξηγούν οι διατροφολόγοι η μετάβαση από τη νηστεία στην κατανάλωση ζωικών τροφίμων απαιτεί προσοχή, καθώς η απότομη πρόσληψη ζωικής πρωτεΐνης μετά τη νηστεία και η μεγάλη ποσότητα τροφής και ποτού, οδηγεί συχνά σε τροφικές δηλητηριάσεις.
«Το κρέας περιέχει πρωτεΐνες, κατά τη διάσπαση των οποίων δημιουργούνται αμινοξέα, που με τη σειρά τους διασπώνται σε άλλα στοιχεία, ένα απ’ αυτά και η αμμωνία. Κατά τη διάσπαση των πρωτεϊνών απελευθερώνεται αμμωνία, η οποία αποβάλλεται από τα ούρα, με τη μορφή της ουρίας. Για να απελευθερωθεί η ουρία, ο οργανισμός χρησιμοποιεί κάποια ένζυμα. Η μειωμένη πρόσληψη πρωτεϊνών κατά τη νηστεία μειώνει και τα ποσοστά έκκρισης αυτών των ενζύμων, αφού δεν τα χρειάζεται σε ποσότητες. Όταν εμείς, την Κυριακή του Πάσχα, καταναλώσουμε υπερβολικές ποσότητες πρωτεϊνούχων τροφίμων, τότε το σώμα μας δεν μπορεί να διαχειριστεί το πλεόνασμα της αμμωνίας, μιας και δεν προλαβαίνει να αυξήσει την έκκριση των ενζύμων αυτών, με αποτέλεσμα να διαχέεται η περίσσια αμμωνία στο αίμα και να μην αποβάλλεται. Συνέπεια όλων αυτών; Η δυσπεψία και η τοξικότητα», εξηγεί η διαιτολόγος-διατροφολόγος, μέλος της επιστημονικής ομάδας «Διατροφή» και του Ινστιτούτου Διατροφικών Μελετών και Ερευνών, Κική Γούτα.
Μικρά μυστικά για την επιλογή κρέατος
Το Πάσχα είναι η εορταστική περίοδος που τα αμνοερίφια έχουν την τιμητική τους. Ανάλογα με το ποσό που διαθέτει ο καθένας μας, μπορεί να επιλέξει το κρέας της αρεσκείας του. Πρέπει όμως να γνωρίζουμε ορισμένα σημεία-κλειδιά για να είμαστε σίγουροι ότι αυτό που επιλέξαμε θα το φάμε και δεν θα μας φάει!
Πριν αγοράστε αρνάκι ή κατσικάκι προσέξτε την σφραγίδα επί του κρέατος, καθώς αυτή υποδηλώνει τη χώρα προέλευσης του ζώου. Τα ζώα που γεννήθηκαν στην Ελλάδα και σφαγιάστηκαν σε ελληνικό σφαγείο φέρουν σφραγίδα χρώματος τυρκουάζ (σχήμα ωοειδές ή στρογγυλό, με τον αριθμό του έγκρισης του σφαγείου) καθώς και μια επιπλέον σφραγίδα στην οποία αναγράφεται η λέξη ‘ELLAS’ ή ‘EL’.Τα ζώα που γεννήθηκαν σε χώρα εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης και σφαγιάστηκαν σε ελληνικό σφαγείο φέρουν σφραγίδες χρώματος καστανού με το όνομα της χώρα γέννησης.
Τα ζώα που γεννήθηκαν εντός των συνόρων της ΕΕ και σφαγιάστηκαν σε ελληνικό σφαγείο έχουν σφραγίδα χρώματος τυρκουάζ ή κόκκινου και μια επιπλέον ιδίου χρώματος με το όνομα της χώρας γέννησης.
Προσέξτε, στα νωπά κρέατα:
– το αρνάκι γάλακτος να έχει ροζ χρώμα, τα κόκαλά του να είναι λεπτά και το λίπος του άσπρο. Το φρέσκο αρνί έχει ευχάριστη μυρωδιά, η σάρκα του είναι σφικτή και ελαφρώς υγρή, ενώ το χρώμα είναι έντονο. Αν έχει θαμπό χρώμα, σκληρό κρέας και μυρίζει αμμωνία, καλύτερα να μην το αγοράσετε, διότι το ζώο πιθανόν να είναι άρρωστο.
– το κατσικάκι έχει πιο σκούρο χρώμα, σφικτό κρέας και λιγότερο λίπος συγκριτικά με το αρνάκι.
Ακόμα, αν θελήσετε να αγοράσετε υλικά για τη μαγειρίτσα ή το κοκκορέτσι προσέξτε:
– τα έντερα να είναι καλά πλυμένα, χωρίς δυσάρεστη μυρωδιά, ενώ το συκώτι, οι νεφροί και τα μυαλά πρέπει να καταναλώνονται φρέσκα, δηλαδή εντός το πολύ δυο ημερών.
– απ’ όπου κι αν αγοράσετε κρέας να μην είναι εκτεθειμένο σε τσιγκέλια. Το καλύτερο που έχετε να κάνετε είναι να επιλέξετε κάποιο σταθερό σημείο πώλησης και όχι υπαίθριους χώρους, όπου κανείς δεν μπορεί να σας δώσει εγγυήσεις για την ποιότητα και την ασφάλεια του κρέατος.
Τέλος, σε περίπτωση που αγοράσετε κιμά, ζητήστε να τον κόψουν παρουσία σας. Αν ωστόσο προτιμήσετε συσκευασμένο, αναζητήσετε επί της συσκευασίας την ημερομηνία ανάλωσης και το όνομα του παρασκευαστηρίου.
Πασχαλινά αβγά
Το σήμα κατατεθέν της εορτής του Πάσχα είναι, εκτός από τον πατροπαράδοτο οβελία, και τα κόκκινα αβγά. Δυστυχώς όμως τις περισσότερες φορές γίνονται η αιτία τροφικών δηλητηριάσεων.
Για να είστε λοιπόν σίγουροι για την ποιότητά τους:
- προσέξτε ώστε να μην έχουν ραγίσματα, αίμα και ακαθαρσίες στο τσόφλι. Επίσης στην συσκευασία να αναγράφεται το βάρος, η ημερομηνία συσκευασίας ή ωοσκόπησης και η κατηγορία ποιότητας (Α, Β, Γ).
- αν αγοράσετε αβγά εκτός συσκευασίας (χύμα) ζητήστε να δείτε τα παραστατικά πώλησης επί των οποίων αναγράφεται η ημερομηνία και η ένδειξη ωοσκόπησης.
- στο εμπόριο διατίθενται και έτοιμα βαμμένα αβγά στη συσκευασία των οποίων πρέπει επίσης να αναγράφεται η ημερομηνία ανάλωσης και ωοσκόπησης.
- τέλος αν πρόκειται να τα τοποθετήσετε στο ψυγείο, μην τα πλύνετε διότι αφαιρείται το εξωτερικό υμενίδιό τους με αποτέλεσμα να επιταχύνεται ο χρόνος αλλοίωσής τους.
Για τέλεια κόκκινα αβγά:
– αφήστε τα εκτός ψυγείου 24 ώρες
– μπορείτε να διαπιστώσετε αν το αβγό είναι φρέσκο όταν το βράσετε και ο κρόκος δεν κουνιέται, δεν αποχωρίζεται εύκολα από το κέλυφος, είναι λευκό και ο κρόκος κατέχει κεντρική θέση. Εξάλλου θυμηθείτε ότι το φρέσκο αβγό στο νερό πατώνει, ενώ το μπαγιάτικο επιπλέει.
– τέλος, τα αβγά που ράγισαν κατά τη διάρκεια βαφής, αποφύγετε να τα καταναλώσετε ή αφαιρέστε το τμήμα του που έχει ποτίσει με βαφή.
Φυσικά δεν πρέπει να ξεχάσουμε και τα σοκολατένια αβγά που καταναλώνουν κυρίως τα παιδιά το Πάσχα. Η σοκολάτα δεν πρέπει να έχει αλλοιωθεί, ενώ προσέξτε και την ημερομηνία λήξης. Φυσικά θα πρέπει τόσο πριν όσο και μετά το άνοιγμα της συσκευασίας να τα διατηρείτε στο ψυγείο, ώστε να μην αλλοιωθούν.
Τα συνοδευτικά
Οι Έλληνες είναι γνωστό ότι είμαστε καλοφαγάδες και μας αρέσει η ποικιλία. Γι’ αυτό δώστε μεγάλη προσοχή και σε όσα άλλα εδέσματα θα συνοδεύσουν τον πασχαλινό οβελία:
Επιλέξτε τυροκομικά προϊόντα από επώνυμα σημεία πώλησης και δοκιμάστε τα πριν τα αγοράσετε. Πρέπει να έχουν ευχάριστη γεύση και οσμή. Τα συσκευασμένα τυριά θα πρέπει να φέρουν σήμανση αναγνώρισης (οβάλ σφραγίδα) με τα αρχικά της χώρας παραγωγής και τον αριθμό έγκρισης του παρασκευαστή. Επίσης, η ημερομηνία ελάχιστης διατηρησιμότητας θα πρέπει να αναγράφεται επάνω στη συσκευασία.
Τα αλλαντικά θα πρέπει να έχουν καθαρό, στεγνό και γυαλιστερό εξωτερικό περίβλημα, το χρώμα τους να μην έχει αλλοιωθεί και φυσικά να μην έχουν δυσάρεστη οσμή.
Τέλος, προτιμήστε επώνυμα ποτά, ακόμα κι αν πρόκειται για κρασί. Αυτές τις μέρες επιτήδειοι διοχετεύουν στην αγορά ποσότητες νοθευμένων οινοπνευματωδών ποτών.
Το παν είναι η προετοιμασία
Η προετοιμασία των πασχαλινών εδεσμάτων είναι καθοριστική:
- Πλύνετε με άφθονο νερό το κρέας, τα λαχανικά και τα φρούτα
- Αφαιρέστε από το κρέας το περιττό λίπος και τα ακατάλληλα εντόσθια
- Καθαρίστε καλά και απολυμάνετε με ελαφρό διάλυμα χλωρίου το πάγκο της κουζίνας.
Φάτε έξυπνα και γλιτώστε θερμίδες
Η νηστεία είναι λογικό να σας έχει γεμίσει προσμονή για το δείπνο της Ανάστασης και το γεύμα της Λαμπρής. Θέλετε να φάτε σε ένα γεύμα όλα όσα στερηθήκατε τόσο καιρό. Προσέξτε, όμως, μην καταλήξετε με περιττά κιλά.
Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι, ένα βαθύ πιάτο μαγειρίτσας έχει 540 θερμίδες, 300 γραμμάρια αρνί έχουν 1.230 θερμίδες, 150 γραμμάρια κοκορέτσι έχουν 236 θερμίδες, δύο αβγά ισούνται με 221 θερμίδες, 100 γραμμάρια τυρί έχουν 304 θερμίδες, 300 γραμμάρια σαλάτας 75 θερμίδες και τέλος 50 γραμμάρια τσουρέκι 286 θερμίδες.
Φάτε λοιπόν έξυπνα, απολαμβάνοντας τα πάντα από το πασχαλινό τραπέζι, χωρίς να επιβαρύνετε την σιλουέτα σας:
- Βάλτε στο πιάτο σας τη μερίδα που σας αντιστοιχεί και περιοριστείτε σε αυτό, ώστε να αποφύγετε τα «τσιμπολογήματα».
- Δώστε προτεραιότητα στη σαλάτα, γεμίζοντας το πιάτο σας, ώστε να μειώσετε την ποσότητα όλων των άλλων τροφίμων που θα φάτε.
- Πιείτε αρκετό νερό. Θα μειώσει τόσο στο αίσθημα πείνας, όσο και στη μείωση του φαινομένου κατακράτησης υγρών.
- Φάτε ψωμί, ώστε να χορτάσετε πιο εύκολα και έτσι να μην να χρειαστεί να φάτε μεγαλύτερη ποσότητα φαγητού.
Ναι στο αλκοόλ, αλλά με μέτρο
Το Πάσχα σίγουρα όλοι θα πιούμε ένα ποτηράκι. Προσοχή, όμως, γιατί το αλκοόλ όχι μόνο προσφέρει «κενές» θερμίδες με την έννοια ότι δε συνοδεύονται από θρεπτικά στοιχεία, επιπλέον αυξάνει την όρεξη και μειώνει τις αντιστάσεις μας με αποτέλεσμα να τρώμε παραπάνω.
Αν λοιπόν πιείτε, προτιμήστε κρασί ή μπύρα που περιέχουν λιγότερο οινόπνευμα ή εναλλακτικά συνδυάστε το ποτό σας με σόδα ή αναψυκτικό με λίγες θερμίδες και κάντε το να διαρκέσει περισσότερο.
Ένα τρυκ για να αποφύγετε την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ είναι να καταναλώνετε συγχρόνως νερό. Έτσι θα μετριάσετε την πρόσληψη και συγχρόνως θα αποφύγετε την αφυδάτωση που επιφέρει το οινόπνευμα.
Αν παίρνετε φάρμακα συμβουλευτείτε το γιατρό σας και διαβάστε προσεκτικά τις οδηγίες γιατί υπάρχει περίπτωση να αλληλεπιδρούν με το οινόπνευμα.
Ποτέ μην πίνετε με άδειο στομάχι και ποτέ μην οδηγείτε έχοντας πιει.
συμβουλές για ευπαθείς καλοφαγάδες
Αν πάσχετε από διαβήτη και παίρνετε ινσουλίνη, ή αντιδιαβητικά δισκία προσέξτε ιδιαίτερα το αλκοόλ γιατί μπορεί να προκαλέσει ή να εντείνει την υπογλυκαιμία. Ο κίνδυνος της υπογλυκαιμίας αυξάνεται ιδιαίτερα αν πίνετε νηστικοί.
Η μέγιστη κατανάλωση αλκοόλ για τις γυναίκες είναι μια μονάδα και για τους άνδρες δύο. Μια μονάδα αλκοόλ ισοδυναμεί με ένα ποτήρι κρασί, ή μια μπίρα, με 25 ml βότκα, ή ουίσκι καθώς και με 50 ml λικέρ, ή βερμούτ.
Έχετε πάνω σας κάποια ένδειξη ότι είστε διαβητικός/ή γιατί μπορεί μια πιθανή υπογλυκαιμία να μπερδευτεί με τη μέθη.
Αν είστε σε θεραπεία με ινσουλίνη και πρόκειται να φάτε αργότερα από ότι συνηθίζετε να τρώτε, μεταθέστε την ώρα της ένεσης περί την ώρα του γεύματος.
Στη θέση του αρχικού γεύματος φάτε ένα σνακ για να αποφύγετε την υπογλυκαιμία. Αν έχετε την οποιαδήποτε αμφιβολία για την προσαρμογή του χρόνου των ενέσεων, συμβουλευτείτε τον γιατρό σας.
Αν πάσχετε από υπέρταση έχετε κατά νου ότι η υπερβολική πρόσληψη άλατος απορυθμίζει την αρτηριακή πίεση και γι’ αυτό φροντίστε να αποφύγετε τις αλμυρές αμαρτίες. Στο εμπόριο κυκλοφορούν υποκατάστατα άλατος στα οποία μπορείτε να καταφύγετε, αφού συμβουλευτείτε τον γιατρό σας.
Μην αφήσετε τη χαλαρότητα των εορταστικών ημερών να χαλάσει το πρόγραμμα της φαρμακευτικής σας θεραπείας. Αν δεν παίρνετε τα φάρμακα σας όπως σας συνέστησε ο γιατρός σας, είναι σα να μην τα παίρνετε καθόλου, αφού για να έχουν αποτέλεσμα, χρειάζεται να υπάρχουν σε σταθερά επίπεδα στον οργανισμό.
Αν παίρνετε διουρητικά προσέξτε την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, το οποίο έχει επίσης διουρητική δράση και ο συνδυασμός τους μπορεί να επιφέρει υποτασική κρίση.
Αν υποφέρετε από γαστρίτιδα ή έλκος πρέπει να δώσετε ιδιαίτερη προσοχή το Πάσχα, γιατί υπάρχει από τον κόσμο μια τάση υπερβολής στη χρήση καρυκευμάτων και στην παρασκευή βαριών και λιπαρών φαγητών που κυριολεκτικά δοκιμάζουν το στομάχι μας. Μην ντραπείτε να ενημερώσετε τους οικοδεσπότες για να συμπεριλάβουν στο μενού και κάτι πιο ελαφρύ για εσάς. Το αλκοόλ εξάλλου είναι γνωστό ότι είναι επιβαρυντικό και ερεθιστικό για το στομάχι και γι’ αυτό καλό είναι όσο μπορείτε να το αποφύγετε.
Αν έχετε τσιμπημένη χοληστερόλη ή τριγλυκερίδια, τότε όσα προαναφέρθηκαν περί αποφυγής λίπους και περιττών θερμίδων αφορούν εσάς περισσότερο από τον καθένα. Πέραν αυτών φροντίστε να παίρνετε συστηματικά τα φάρμακα που σας έχει συστήσει ο γιατρός σας και καταναλώνετε μεγάλες ποσότητες φρούτων και λαχανικών. Το κόκκινο κρασί είναι το ιδανικό ποτό για εσάς, αλλά πάλι με μέτρο (1-2 ποτηράκια το πολύ). Αν μάλιστα έχετε ιδιαίτερα αυξημένα τα τριγλυκερίδια, τότε το αλκοόλ είναι απαγορευτικό.
Συμβουλές SOS για μετά…
Κι επειδή ένα απολαυστικό γεύμα μπορεί να έχει άσχημη κατάληξη με φούσκωμα, δυσπεψία και καούρα, έχουμε έναν σημαντικό λόγο για να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί κάθε φορά που γεμίζουμε το πιάτο μας.
Ο βασικός λόγος που μετά από ένα γεύμα καταλήγουμε με τα παραπάνω δυσάρεστα συμπτώματα είναι διότι το στομάχι μας δέχεται παραπάνω τροφή από την συνηθισμένη ποσότητα που έχουμε στο καθημερινό μας διαιτολόγιο. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να παράγει μεγαλύτερες ποσότητες γαστρικών οξέων για να χωνέψει την τροφή, τα οποία όταν βρίσκουν διέξοδο προς τα πάνω, προκαλούν το δυσάρεστο αίσθημα της καούρα, του πρηξίματος και των εντερικών αερίων.
Αν θέλετε να γλιτώσετε από τα συμπτώματα αυτά, τότε:
- Πίνετε άφθονο νερό.
- Αποφύγετε την υπερκατανάλωση ροφημάτων με ανθρακικό.
- Μασάτε αργά.
- Αποφύγετε να ξαπλώνετε ή να ασχολείστε με κοπιώδεις δραστηριότητες μετά το φαγητό. Εάν θέλετε να διευκολύνετε την πέψη, να κάνετε έναν ήρεμο περίπατο, με αργό βήμα.
- Μην καπνίσετε αμέσως μετά το φαγητό.
Κι αν οι παραπάνω συμβουλές δεν αποδώσουν, τότε καλή λύση είναι η χρήση σκευασμάτων που καταστέλλουν την παλινδρόμηση. Τα συγκεκριμένα σκευάσματα χορηγούνται χωρίς ιατρική συνταγή και το βασικό πλεονέκτημά τους είναι η ταχύτητα της ανακούφισης που προσφέρουν. Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν τα αλγινικά.
Τα σκευάσματα αυτά έχουν αποδεδειγμένη αποτελεσματικότητα καθώς δρουν σχηματίζοντας ένα στρώμα που «επιπλέει» πάνω από το περιεχόμενο του στομάχου, δημιουργώντας έτσι ένα φυσικό φραγμό (τείχος) μεταξύ των στομαχικών υγρών (οξέων) και του οισοφάγου, καταστέλλοντας με αυτό τον τρόπο την παλινδρόμηση.
Ο τρόπος δράσης τους, τους επιτρέπει να επιφέρουν αποτέλεσμα μέσα σε 3-5 λεπτά από τη λήψη, ενώ σημαντικό πλεονέκτημά τους είναι ότι μπορούν να χορηγούνται παράλληλα με κάθε άλλη θεραπευτική αγωγή, ώστε να επιτυγχάνεται μια συνολική αντιμετώπιση των συμπτωμάτων και ο ασθενής να ανακουφίζεται άμεσα.
Τα αλγινικά συνιστώνται στη θεραπεία της Γαστροοισοφαγικής Παλινδρόμησης για την αντιμετώπιση ήπιων συμπτωμάτων, είναι κατάλληλα για την αντιμετώπιση των επίμονων μεταγευματικών και νυκτερινών συμπτωμάτων, ενώ μπορούν να ληφθούν άφοβα και από εγκύους και ηλικιωμένους.
Αν παρόλα αυτά, εξακολουθείτε να αισθάνεστε «πρήξιμο», φούσκωμα, και έχετε αέρια, δηλαδή έχετε μετεωρισμό, τότε η λύση είναι τα προϊόντα που περιέχουνσιμεθικόνη.
Η σιμεθικόνη έχει γρήγορη δράση για άμεσα αποτελέσματα και συνίσταται από την Εταιρεία Ιατρικών Σπουδών. Είναι κατάλληλη για εγκύους, στη γαλουχία, διαβητικούς και για παιδιά από 6 ετών. Δεν έχει διαπιστωθεί καμία παρενέργεια και μπορεί να συγχορηγηθεί με φάρμακα αντιμετώπισης του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου (ΣΕΕ) ή και δυσκοιλιότητας.
Είναι ιδανικό για την καταπολέμηση του φουσκώματος μετά το φαγητό, καθώς δεν ανήκει στην κατηγορία των αντιόξινων (δηλαδή δεν περιέχει υδροξείδιο αργιλίου και υδροξείδιο μαγνησίου) τα οποία λανθασμένα χρησιμοποιούνται ευρέως, αλλά εμποδίζουν την πέψη.
Η σιμεθικόνη, που χρησιμοποιείται ευρέως και για πολλά χρόνια για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος σε πολλές άλλες χώρες, δεν απορροφάται από τον οργανισμό, άρα έχει άριστο προφίλ ασφάλειας. Δρα φυσικά, εξουδετερώνοντας τα αέρια που είναι εγκλωβισμένα μέσα στον γαστρεντερικό σωλήνα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα (λιγότερο από 15 λεπτά), ανακουφίζοντας άμεσα από τη δυσφορία που αυτά προκαλούν ενώ χαρίζει επίπεδη κοιλιά.
Καλό Πάσχα και Χρόνια Πολλά!
ΠΗΓΗ: health.in.gr…
