ΤΟΥ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΑ ΤΑΣΟΥ ΑΝΔΡΕΟΥΠρωτοδημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα Λεμεσός, 2 Φεβρουαρίου 2001
Τον Φεβρουάριο του 1923, σαράντα πέντε χρόνια μετά την μεταβίβαση της κυριαρχίας από τους Οθωμανούς στους Εγγλέζους, η Λεμεσός επιτέλους απέκτησε το πρώτο μεγαλοπρεπές δημόσιο κτίριο, το νέο Νοσοκομείο της.
Η επιλογή του αναγεννησιακού ρυθμού από τον αρχιτέκτονα του έργου Ιωσήφ Καφφιέρο ήταν, κατά γενική ομολογία, πολύ επιτυχής, χαρακτηριστικά στην “Αλήθεια”, ο πάντοτε ευαίσθητος σε θέματα καλαισθησίας, Μενέλαος Φραγκούδης γράφει:
“Είναι το μόνον άξιον του ονόματος δημόσιον έργον το οποίον εγένετο εν Κύπρω με αρχιτεκτονικήν αρμονίαν και με ρυθμόν σύμφωνον με το κλίμα και το γελαστόν περιβάλλον της Κύπρου.
Διότι τα άλλα δημόσια οικοδομήματα που έκαμαν οι Άγγλοι, κατά κανόναν ομοιάζουν με φυλακάς ή σου ενθυμίζουν ζωηρώς Σκωτσέζικους πύργους και μελαγχολικά σπίτια καμωμένα δια το χιόνιν και την ομίχλην την Αγγλικήν.
Συγχαίρομεν λοιπόν ειλικρινώς τον κον Καφφιέρον και το τμήμαν Δημοσίων Έργων το οποίον με το υπέροχον αυτόν οικοδόμημα εξαγοράζει παλαιάς αυτού αρχιτεκτονικάς αμαρτίας και διορθώνει καλλιτεχνικάς ανορθογραφίας ενώπιον των οποίων θα ηυτοκτόνη εξ’ απελπισίας οιοσδήποτε Αρχιτέκτων σεβόμενος εαυτόν”.
Τα εγκαίνια του κτιρίου έγιναν μ’ επισημότητα. Από την Λευκωσία έφτασε ο αρμοστής κι’ ένας λόχος του Αγγλικού στρατού, που στρατοπέδευε στα Πολεμίδια, απέδωσε τιμές ενώ η φιλαρμονική ανέκρουε τον Εγγλέζικο ύμνο.
Τον αρμοστήν υπεδέχθη ο προσωρινός διοικητής της Λεμεσού, ο Δήμαρχος και οι αρχές της πόλης. Πολλοί ήταν κι’ οι περίεργοι που παρακολούθησαν, εξ’ αποστάσεως βέβαια, την τελετήν. Ήταν μια σπάνια ευκαιρία να δοκιμάσουν κάτι από την μεγαλοπρέπεια της γηραιάς Αλβιώνος.
Ακόμη και ο γέρο Φώσκολος επιστρατεύτηκε για ν’ αποθανατίσει την ξεχωριστή τελετή. Μια φωτογραφία του (πρωτοδημοσιεύει σήμερα η στήλη. Βρέθηκε στο σπάνιο βιβλίο του W.H. Filnn “Cyprus a brief Survey of its history and development” του 1924. Το κτίριο διακρίνεται μεγαλοπρεπές στην φωτογραφία με το κεντρικό του αέτωμα και τις κιονοστοιχίες του ορόφου.
Δικαιολογημένος ήταν ο ενθουσιασμός του Φραγκούδη. πράγματι το κτίριο είναι προσαρμοσμένο «στο κλίμα και στο γελαστό περιβάλλον της Κύπρο». Γελαστό ήταν το περιβάλλον της Κύπρου τότε, σήμερα σε κάποιο βαθμό, δυστυχώς, είναι μάλλον για κλάματα.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ ΤΙΤΟΥ ΚΟΛΩΤΑ: Ύπατος Αρμοστής ήταν ο Sir Malcolm Stevenson. Το Νοσοκομείο αυτό λειτούργησε μέχρι το 1957 που μεταφέρθηκε στο νεόδμητο στην οδό Λεοντίου του Α΄. Διέθετε 45 κλίνες ασθενών.
…
