Αρχική Από το Παρελθόν Λόφου και Ύψωνας – Η πραγματική σχέση των δυο χωριών και η...

Λόφου και Ύψωνας – Η πραγματική σχέση των δυο χωριών και η σύνδεση τους μέσα από την ιστορία

gs_01lofou2.jpg

Με την πάροδο των χρόνων επικρατούσε έντονα η αντίληψη ότι το χωριό Ύψωνας, ένα από τα μεγαλύτερα χωριά της επαρχίας Λεμεσού, ιδρύθηκε το 19ο αιώνα από τους κατοίκους της Λόφου. Η αντίληψη αυτή δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα καθώς  σύμφωνα με ιστορικά κέιμενα και έρευνες ο Ύψωνας υπήρχε ως οικισμός από τα μεσαιωνικά χρόνια και ότι στα νεότερα χρόνια κάτοικοι της Λόφου μετοίκισαν στον Ύψωνα.

gs_01lofou2.jpg

Όπως αναφαίρεται στα χειρόγραφα του Μας Λατρί, υπήρχε οικισμός με την ονομασία Ύψωνας από τα μεσαιωνικά χρόνια κατά τον 15ουαι. και άνηκε στη λίστα με τα χωριά του βασιλιά, προτού κατοικηθεί από τους Λοφίτες. Ο Ύψωνας κατοικήθηκε για πρώτη φορά από τους Λοφίτες γύρω στα 1770, όπως επιβεβαιώνεται από σχετική γραπτή μαρτυρία που υπάρχει και τιτλοφορείται «Η εύρεσις του Ύψωνος υπό αειμνήστου Γερόγιαννου εκ Πολεμιδίων». Το Γερόγιαννο ακολούθησαν αρχικά κάποιοι συγγενείς του και αργότερα προστέθηκαν και άλλοι. Κατά τα τελευταία χρόνια της Τουρκοκρατίας και τις πρώτες δεκαετίες της Αγγλοκρατίας οι κάτοικοι της Λόφου κατέβαιναν εποχιακά στον Ύψωνα για να καλλιεργήσουν ή να θερίσουν τα χωράφια που είχαν στην περιοχή.

Κατά τα τελευταία χρόνια της Τουρκοκρατίας και τις πρώτες δεκαετίες της Αγγλοκρατίας οι κάτοικοι της Λόφου κατέβαιναν εποχιακά στον Ύψωνα για να καλλιεργήσουν ή να θερίσουν τα χωράφια που είχαν στην περιοχή. «Μεταξύ της 15ης και 20ης Φεβρουαρίου οι Λοφίτες ερχόντουσαν από τον Ύψωνα στη Λόφου για να ασχοληθούν με το κλάδεμα και την καλλιέργεια των αμπελιών.

lo.jpg

Παράλληλα δημοσίευμα της εφημερίδας Ελευθερία στις 9/22.10.1910 σχετικά με το ιστορικό της μετατροπής του Ύψωνα σε χωριό, αποδεικνύει τον «αποικισμό» του Ύψωνα από τους Λοφίτες. Αναφέρει το εν λόγω δημοσίευμα, ανάμεσα σ’ άλλα, ότι «από της 1ης Οκτωβρίου του παρόντος έτους η εν τη επαρχία Λεμεσού περιοχή η γνωστή υπό το όνομα «Τσιφλίκιον Ύψωνα» και εις την οποία μετώκουν κατά τας εποχάς της σποράς και της συγκομιδής όλοι σχεδόν οι κάτοικοι του χωρίου Λόφου, μετατρέπεται εις χωρίον υπό το όνομα «Χωρίον Ύψωνας»».

Μέχρι και τα πρώτα χρόνια του 20ου αιώνα οι κάτοικοι του Ύψωνα ήταν ελάχιστοι. Σταδιακά, αρκετοί από τους διακινούμενους γεωργούς εγκαταστάθηκαν στον Ύψωνα. Κατά την περίοδο της Αγγλοκρατίας παρατηρείται σταθερή πληθυσμιακή παρακμή της Λόφου προς όφελος του Ύψωνα. Από τον πίνακα της παράλληλης πληθυσμιακής εξέλιξης του Ύψωνα και της Λόφου φαίνεται ότι μέχρι το 1911 ελάχιστοι κάτοικοι υπήρχαν στον Ύψωνα. Μετά τον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο και ιδιαίτερα μετά το Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο παρατηρείται εντυπωσιακή αύξηση των κατοίκων του Ύψωνα και παράλληλα δραματική μείωση των κατοίκων της Λόφου. Ιδιαίτερα κατά την περίοδο 1946-1960 οι κάτοικοι της Λόφου μειώθηκαν κατά 700 περίπου και του Ύψωνα αυξήθηκαν κατά 1000 περίπου.

 

Με πληροφορίες από Σύνδεσμο Αποδήμων Λόφου